مثنویات در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی

1 کرد چوره در سرطان آفتاب چشمهٔ خورشید فرو شد باب

2 ابر سرا پرده به بالا کشید سبزه صف خویش بصحرا کشید

3 آب فرو ریخت به کار زمین زد همه بنشست غبار زمین

4 سیل، عنان بس که به تندی گزاشت باد به زنجیر نگاهش نه داشت

1 پیل چو کوهی که بود بی‌سکون چارستون زیر که بی ستون

2 وان جل زر نیش به فرو شکوه سایه همی کرد به بالای کوه

3 سود بگردون سر شنگرف سای رنگ شفق زو شده شنگرف زای

4 پیچش خرطوم بسان کمند اژدری افتاده ز کوه بلند

1 گرم‌ترین کارگزاران خوان مایده کردند ز مطبخ روان

2 خوانچهٔ آراسته بیش از هزار بر همه الوان نعم کرده بار

3 بانگ روا رو که ز اختر گذشت بلک زنه خوانچه صلا بر گذشت

4 گشت علم از خورش ارجمند خوانچه از آن ساخت سه پایه بلند

1 بیره تنبول که صد برگ بست چون گل صد برگ بیامد بدست

2 نادره برگی چو گل بوستان خوب‌ترین نعمت هندوستان

3 تیز چو گوش فرس تیزخیز صورت و معنی به صفت هر دو تیز

4 تیزی ازو یافته گوش دگر داد بهر گوش ز تیزی خبر

1 شد زن مطرب به نوا پروری انجمنی پر ز مه و مشتری

2 غمزه زنانی همه مردم فریب سیب، زنخ، خال زنخ، تخم سیب

3 چاه زنخ روشن و صافی چو ماه روی نما گشته چو آبی به چاه

4 پرده برانداخته چون آفتاب کرده به یک غمزه جهانی خراب

1 گر چه پدر بر سر تختش کشید شست و فرود آمد و پیشش دوید

1 لشکر اسلام که آنجا رسید بود زمین تشنه که دریا رسید

2 بود به یک جای صف تیغ و تیر همچو نیستان به لب آبگیر

3 تیز تگ و گوش چو پیکان پدید بر سر یک تیر دو پیکان که دید

4 دائرهٔ خیمه به سبزی قطار ابر فرود آمده در مرغزار

1 جوهری شام به سودا گری کرده گهر پیش کش مشتری

2 چرخ یکی حلقهٔ انگشترین بر سر یک حلقه هزاران نگین

3 با همه چون سایه شده هم نشست یک تن و هر جا که بجوئیش هست

4 گرم شود بر همه بی هیچ کین پس ز حیا در رود اندر زمین

1 چون دل شب حاملهٔ مهر گشت بر شب حامل مه کامل گذشت

2 حامل یک ماهه نه بل یکشبه تاجوری زاد در آن کوکبه

1 مستی او مایهٔ هشیاریش خفته همه خلق ز بیداریش

2 کردی بزرگی به حق کهتران داد سبک جامه به قیمت گران

3 این همه بیداری ما خفتن ست کامدن ما ز پی رفتن ست

4 از پی نامی که مبادش امید، نامه سیه کردی و دیده سپید!