مثنویات در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی

1 تیغ خوش و تیغ زبان ناخوش است تیغ چو آبست و زبان آتش است

1 چرخ نداند در و دیوار کس تکیه به دیوار و درش کرده بس

2 مردم یک خانه و صد خرمی خانهٔ یک مردم و صد مردمی

3 چتر شه آنست که شد چرخ ماه چرخ مه این است که شد چتر شاه

4 ور قلم از سحر زبان بر کشم سحر زبان را به قلم در کشم

1 کرد چوره در سرطان آفتاب چشمهٔ خورشید فرو شد باب

2 ابر سرا پرده به بالا کشید سبزه صف خویش بصحرا کشید

3 آب فرو ریخت به کار زمین زد همه بنشست غبار زمین

4 سیل، عنان بس که به تندی گزاشت باد به زنجیر نگاهش نه داشت

1 خسرو من! بگذر از بن گفتگوی نیکی خویش و بد مردم مگوی

2 چشم تو از عیب تو دیدن تهی است از دگری پرس که عیب تو چیست

3 چشم بخود باز مکن چون خسان بین سوی خود لیک به چشم کسان

4 پیل طلب کرد، شه، پیل زور کاورد آن بی نمکان را به شور

1 مسجد جامع که ز فیض اله زمزمهٔ خطبهٔ او تا به ماه

2 آمده دردی زسپهر کبود فیض ز یک خواندن قران فرود

3 غلغل تسبیح بگنبد درون رفته زنه گنبد بالا برون

1 در کمر سنگ میان دو کوه آب گهر صفوة و دریا شکوه

2 ساخته سلطان سکندر صفات در سد کوه ، آیینه ز آب حیات

3 شهر گر از وی نبود آب کش کس نخورد، در همه شهر ، آب خوش

4 در نخورد آب وی اندر زمین کی به زمین در خورد آبی چنین

1 چه خوش باشد در آغاز جوانی دو بیدل را بهم سودای جانی

2 خضر خان و دول رانی درین کار دو دل بودند یکدیگر گرفتار

3 کنون حرفی که من خواندم درین لوح چنین بخشد به دلها راحت و روح

4 که چون آمد دولرانی به درگاه بشارت یافت از بخت نکوخواه

1 ساخته از حکمت کار آگهان خانهٔ گردنده بگرد جهان

2 نادرهٔ حکم خدای حکیم خانه روان ، خانگیانش مقیم

3 اهل سفر را همه بروی گذر همره اوساکن و او در سفر

4 گاه روشن همره او گشته آب آبله در پاش شده از حباب

1 شبی داده جهان را زیور و روز مهی چون آفتاب عالم افروز

2 فلک نوری که گرد آورده از مهر از آن گلگونه کرده ماه را چهر

3 مهی خورشید وام از نور جاوید دو چندان باز داده وام خورشید

4 به خواب خوش جهانی آرمیده ازین خوشتر، جهان خوابی ندیده

1 گرفتن سهل باشد، این جهان را کلید آن جهان، باید شهان را

2 مکن بس بر همین کز تیغ و از رای همه دنیا گرفتی، شسته بر جای

3 به همت آسمان را قلعه کن باز به ملک خشکی و تری مکن ناز

4 بکن کاری همین جا تا توانی که آنجا هم، چو اینجا، ملک رانی