قصاید و قطعات در دیوان اشعار سنایی غزنوی

1 ای سنایی کسی به جد و به جهد سر گری را سخن‌سرای کند

2 یا کسی در هوا به زور و به قهر پشه را با شه یا همای کند

3 من چو چنگش به چنگ و طرفه‌تر آنک او ز من ناله همچو نای کند

4 باز رفتن بر اشترست ولیک نالهٔ بیهده درای کند

1 با دلی رفته به استسقا که معاصیش هیچ غم نکند

2 با چنین دل چه جای بارانست کابر بر تو کمیز هم نکند

3 با همه خلق جهان گر چه از آن بیشتر بی‌ره و کمتر به رهند

4 تو چنان زی که بمیری برهی نه چنان چون تو بمیری برهند

1 آخر این آمدنم نزد تو تا چند بود تا کی این شعبده و وعده و این بند بود

2 تا تو پنداری کاین خادم تو ... خصیست که به آمد شد بی‌فایده خرسند بود

1 معجزی خود ز معجز ادبار نزد هر زیرکی کم از خر بود

2 خود همه کس برو همی خندید زان که عقلش ز جهل کمتر بود

3 زین چنین کون دریده مادر و زن ریشخندش نیز درخور بود

1 چون خاک باش در همه احوال بردبار تا چون هوات بر همه کس قادری بود

2 چون آب نفع خویش به هر کس همی رسان تا همچو آتشت ز جهان برتری بود

1 دور عالم جز به آخر نامدست از بهر آنک هر زمان بر رادمردی سفله‌ای مهتر شود

2 آن نبینی آفتاب آنجا که خواهد شد فرو سایهٔ جوهر فزون ز اندازهٔ جوهر شود

1 چون تو شدی پیر بلندی مجوی کانکه ز تو زاد بلندان شود

2 روز نبینی چو به آخر رسد سایهٔ هر چیز دو چندان شود

1 زهی سزای محامد محمد بن خطیب که خطبه‌ها همی از نام تو بیاراید

2 چنان ثنای تو در طبعها سرشت که مرغ ز شاخسار همی بی‌ثبات نسراید

3 ز دور نه فلک و چار طبع و هفت اختر به هر دو گیتی یک تن چو تو برون ناید

4 کسی که راوی آثار و سیرت تو بود بسان طوطی گویی شکر همی خاید

1 ای صدر اجل قوام دولت در صدر به جز تو کس نیاید

2 گیتی چو تو پر هنر نبیند گردون چو تو نامور نزاید

3 حاشا که زیان مال هرگز اندر دلت اندهی فزاید

4 باید که فروخته بود شمع پروانه ز شمع کم نیاید

1 اگر معمار جاه او نباشد بنای مملکت ویران نماید

2 جهان را از امانی دل بگیرد به قدر همت ار احسان نماید