قصاید در دیوان اشعار سنایی غزنوی

1 پیش پریشان مکن از پی آشوب من زلف گره بر گره جعد شکن بر شکن

2 ای ز رخت برده نور فر کلاه سپهر وی ز لبت برده آب رنگ عقیق یمن

3 از لب تو شرم داشت مایهٔ مل در قدح وز رخ تو بوی برد دایهٔ گل در چمن

4 جادوی استاد را پیش دو بادام تو بسته شود پسته‌وار تیغ زبان در دهن

1 مرحبا ای رایت تحقیق رایت را حشم رای تو باشد حشم توفیق به فرزاد علم

2 گر نبودی بود تو موجود کلی را وجود حق به جان تو نکردی یاد در قرآن قسم

3 گر نخواندی «رحمةللعالمین» یزدان ترا در همه عالم که دانستی صمد را از صنم

4 چون «لعمرک» گفت اینجا جای دیگر «والضحی» گشتمان روشن که تو بوالقاسمی نه بوالحکم

1 خیز تا از روی مستی بیخ هستی بر کنیم نقش دانش را فرو شوییم و آتش در زنیم

2 همچو خد و خوی خوبان پرده‌ها را بردریم همچو زلف ماهرویان توبه‌ها را بشکنیم

3 همچو عیاران همی ریزیم اندر جام جان بهر جان چون آسیا تا چند گرد تن تنیم

4 گرد صحرای قدم پوییم چون تر دامنان زین هوس خانهٔ هوا تا کی نه ما اهریمنیم

1 نماز شام من و دوست خوش نشسته بهم گرفته دامن شادی شکسته گردن غم

2 سپرده لاله به پای و بسوده زلف به دست گرفته دوست به دام و کشیده رطل به دم

3 ز چرخ زهره به زیر آمده به زاری زیر ز کوه کبک به بانگ آمده به نالهٔ بم

4 نشانده شعله ز انگشتها به بادهٔ خام فشانده حلقه ز انگشتها ز زلف به خم

1 تا سرا پرده زد به علیین قدر صدر اجل قوام‌الدین

2 از پی آبروی راهش را آب زد ز آبروی روح امین

3 وز پی قدر خویش صدرش را بست روح‌القدس به عرش آذین

4 شد عراق از نگار خامهٔ او خوش لقا چون نگار خانهٔ چین

1 ای دل ار در بند عشقی عقل را تمکین مکن محرم روح‌الامینی دیو را تلقین مکن

2 خوش نباشد مشورت با عقل کردن پیش عشق قبله تا خورشید باشد اختری را دین مکن

3 ماه و تیر و زهره و بهرام و برجیس و زحل چون همین خدمت کنندت خدمت پروین مکن

4 از برای باستانی خسروی را سر مکن وز برای کور دینی حمله بر گرگین مکن

1 ای سنایی قدح دمادم کن روح ما را ز راح خرم کن

2 لحن را همچو «لام» سر بفراز جام را همچو «جیم» قد خم کن

3 خشکسالیست کشت آدم را فتح بابش تویی پر از نم کن

4 حجرهٔ عقل را ز تحفهٔ روح تازه چون سجده جای مریم کن

1 دین را حرمیست در خراسان دشوار ترا به محشر آسان

2 از معجزهای شرع احمد از حجتهای دین یزدان

3 همواره رهش مسیر حاجت پیوسته درش مشیر غفران

4 چون کعبه پر آدمی ز هر جای چون عرش پر از فرشته هزمان

1 چرخ نارد به حکم صدر دوران جان نزاید به سعی چار ارکان

2 در زمین از سخا و فضل و هنر چون محمد تکین بغراخان

3 آنکه شد تا سخاش پیدا گشت بخل در دامن فنا پنهان

4 آنکه از بیم خنجرش دشمن همچو خنجر شدست گنگ زبان

1 چو مردان بشکن این زندان یکی آهنگ صحرا کن به صحرا در نگر آن گه به کام دل تماشا کن

2 ازین زندان اگر خواهی که چون یوسف برون آیی به دانش جان بپرور نیک و در سر علم رویا کن

3 مشو گمراه و بیچاره چنین اندر ره سودا چراغ دانشت بفروز و آن گه رای سودا کن

4 ز موسی رهروی آموز اگر خواهی به دیدن ره گذرگه برفراز کوه و گه بر قعر دریا کن