خسرو و شیرین در خمسه نظامی گنجوی

1 جهان خسرو که تا گردون کمر بست کله داری چنو بر تخت ننشست

2 به روز بار کو را رای بودی به پیشش پنج صف بر پای بودی

3 نخستین صف توانگر داشت در پیش دویم صف بود حاجتگار و درویش

4 سوم صف جای بیماران بی‌زور همه رسته به موئی از لب گور

1 به آیین جهانداران یکی روز به مجلس بود شاه مجلس افروز

2 به عزم دست بوسش قاف تا قاف کمر بسته کله‌داران اطراف

3 نشسته پیش تختش جمله شاهان ز چین تا روم و از ری تا سپاهان

4 ز سالار ختن تا خسرو زنگ همه بر یاد خسرو باده در چنگ

1 نکیسا در ترنم جادوی ساخت پس آنگه این غزل در راهوی ساخت

2 بساز ای یار با یاران دلسوز که دی رفت و نخواهد ماند امروز

3 گره بگشای با ما بستگی چند شتاب عمر بین آهستگی چند

4 ز یاری حکم کن تا شهریاری ندارد هیچ بنیاد استواری

1 دگر باره جهاندار از سر مهر به گلرخ گفت کای سرو سمن چهر

2 طبر خون با سهی سروت قرین باد طبرزد با طبر خون همنشین باد

3 دهان جز من از جام لبت دور سر جز من ز طوق غبغبت دور

4 عتابت گرچه زهر ناب دارد گذر بر چشمه نوشاب دارد

1 نکیسا بر طریقی کان صنم خواست فرو گفت این غزل در پرده راست

2 مخسب ای دیده دولت زمانی مگر کز خوشدلی یابی نشانی

3 برآی از کوه صبر ای صبح امید دلم را چشم روشن کن به خورشید

4 بساز ای بخت با من روزکی چند کلیدی خواه و بگشای از من این بند

1 چو بر زد باربد زین سان نوائی نکیسا کرد از آن خوشتر ادائی

2 شکفته چون گل نوروز و نو رنگ به نوروز این غزل در ساخت با چنگ

3 زهی چشمم به دیدار تو روشن سر کویت مرا خوشتر ز گلشن

4 خیالت پیشوای خواب و خوردم غبارت توتیای چشم دردم

1 اجازت داد شیرین باز لب را که در گفت آورد شیرین رطب را

2 عقیق از تارک لؤلؤ برانگیخت گهر می‌بست و مروارید می‌ریخت

3 نخستین گفت کای شاه جوانبخت به تو آراسته هم تاج و هم تخت

4 به نیروی تو بر بدخواه پیوست علم را پای باد و تیغ را دست

1 نکیسا چون زد این افسانه بر چنگ ستای باربد برداشت آهنگ

2 عراقی وار بانگ از چرخ بگذاشت به آهنگ عراق این بانگ برداشت

3 نسیم دوست می‌یابد دماغم خیال گنج می‌بیند چراغم

4 کدامین آب خوش داد چنین جوی کدامین باد را باشد چنین بوی

1 ز راه پاسخ آن ماه قصب پوش ز شکر کرد شه را حلقه در گوش

2 گشاد از درج گوهر قفل یاقوت رطب را قند داد و قند را قوت

3 مثالی داد مه را در سواری براتی مشک و در پرده‌داری

4 ستون سرو را رفتن در آموخت چو غنچه تیز شد چون گل برافروخت

1 نکیسا چون زد این طیاره بر چنگ ستای باربد برداشت آهنگ

2 به آواز حزین چون عذرخواهان روان کرد این غزل را در سپاهان

3 سحرگاهان که از می مست گشتم به مستی بر در باغی گذشتم

4 بهاری مشگبو دیدم در آن باغ به چنگ زاغ و در خون چنگ آن زاغ