مثنوی طاقدیس ملا احمد نراقی

1 خاصه وهمی کان ز جنس آتش است زین رهش نسبت به دیو سرکش است

2 اصل دیو و دد هم از آتش بود هرچه از آتش بود سرکش بود

3 هم غضب هم از سلال آذر است آذر ایشان را پدر هم مادر است

4 زین ره ایشان راست با شیطان نسب روح را هستند دشمن زین سبب

1 مرد و زن را چون سخن اینجا رسید مخلصی مرد از جواب زن ندید

2 جوع هم او را همی خواندی بکار جوع زن را شد معین و دستیار

3 اشکم خالی نجوید جز غذا نی قدر داند چه باشد نی قضا

4 مرد زاهد بست همت بر طلب شد برون بهر طلب در نیم شب

1 زن جوابش داد کای مرد خدا ای که هستی در عبادت پارسا

2 آنچه فرمودی درستوست ای رفیق لیک گم کردی در این وادی طریق

3 آنکه او از تو توکل خواسته هم وی این دکان کسب آراسته

4 فهو حسبی را شنیدستی از آن و ابتغوا من فضله را هم بخوان

1 خود شود شیطان چه شیطان ای امان گشته شیطان طفل ابجدخوان آن

2 فخر از شاگردیش شیطان کند مشکل شیطان همه آسان کند

3 همچو آن هیزم که شد از قرب نار آتش سوزنده با دود و شرار

4 روح همچون گشت با شیطان قرین می شود انجام شیطان لعین

1 بود لقمان نیکبختی را رفیق خدمتش را ملتزم در هر طریق

2 آن یکی در خدمت این پی سپر این مرآن را مهربانتر از پدر

3 خواجه را ناطور روزی بهر خوان یک گوارا میوه آورد ارمغان

4 میوه ی چند از گواران ذوالمنن داد لقمان را بدست خویشتن

1 زین سبب فرمود شاه انس و جان کل مرء قدخبی تحت اللسان

2 دل بود چون چشمه و نهری زبان باشد آب چشمه اندر جو روان

3 حال آب چشمه از جو باز جو کان تورا آگاه سازد مو به مو

4 آب چشمه چونکه عذبست و فرات باشد آب نهر را شهد و نبات

1 جهل باشد علم تقلید ای عمو ای بر این تقلید بادا صد تفو

2 بنده ی تقلید میدان خاص و عام جملگی تقلید را گشته غلام

3 جمله را آورده گردن در کمند پایشان و دستشان را کرده بند

4 آن یکی در قید تقلید علوم وان دگر محبوس تقلید رسوم

1 آن عرب آمد به سوی شهر ری از بنی قعقاع یا از اهل طی

2 کاروان ری سوی حج رفته بود رازیان را آگهی زیشان نبود

3 رازیان بودند اندر روز و شب هر طرف در جستجو و در طلب

4 چونکه دیدند آن عرب را بر جمل جمله سوی او دویدند از عجل

1 صوفیان را حلقه ای در ذکر بود کارشان در حلقه ذکر و فکر بود

2 ذکر می کردند با رقص و نشاط پای کوبان کف زنان با انبساط

3 از سماع و وجد رفتندی ز هوش مست لایعقل چو رند باده نوش

4 گه فتادندی به روی یکدگر این شدی در زیر و آن یک در زبر

1 کدخدای خانه دادش یک دو نان نانها بگرفت و چابک شد روان

2 از قضای آسمان آن چند روز سرکشیده دزدهای خانه سوز

3 دزدها شبها به بیداری همه سر برآوردی به عیاری همه

4 خانه ها برچیده در شبها بسی آتش افکنده به جان هرکسی