سلسلةالذهب - دفتر اول در هفت اورنگ جامی

1 گر چه آمد بسیط اصل کلام باشد آن را مراتب و اقسام

2 هست اصل بسیط آن ز صفات ز صفاتی که هست لازم ذات

3 حق تعالی حقایق اسرار چون کند بهر قایلان اظهار

4 صفتی را که هست مبداء آن کرده نامش کلام اهل لسان

1 بود جمله شئون حق ز ازل مندرج در تعین اول

2 همه بالذات متحد با هم همه در ضمن یکدگر مدغم

3 همه در ستر جمع متواری همه از فرق و حکم او عاری

4 در میانشان تعدد و تمییز خارجا منتفی و علما نیز

1 به رهی تیز می گذشت کسی دامنش را گرفت بوالهوسی

2 که روان باش نام خویش بگوی لقب باب و مام خویش بگوی

3 گفت روزی که زادم از مادر نام من قلتبان نهاد پدر

4 نام خود گفتمت تو هم به قیاس نام آن هر دو را ازین بشناس

1 گفت شاها چو فعل و نیت من هست بر وفق قابلیت من

2 قابلیت به جعل جاعل نیست فعل و فاعل خلاف قابل نیست

3 هر چه قابل به حسن استعداد خواست فاعل به غیر آنش نداد

4 چون شناسا شدم بدین معنی دستم از کار داشتن اولی

1 نبرد فعل را چه خیر و چه شر آنچه گفتم ز اختیار بدر

2 آن بود اختیار در هر کار که بود فاعل اندر آن مختار

3 معنی اختیار فاعل چیست آنکه فاعل چو فعل را نگریست

4 ایزد اندر دلش به فضل و رشاد درک خیریت وجود نهاد

1 گفت بر عارفان بود معلوم که شما حاکمید و من و محکوم

2 هر چه ظاهر ز زین و شین شماست موجب مقتضای عین شماست

3 هر چه عین شما تقاضا کرد فیض جود من آن هویدا کرد

4 زید چون بر لسان استعداد پیش جودم در سؤال گشاد

1 عارفی گفت هر که یارم شد خصم جان امیدوارم شد

2 جوهر من مناسب خود یافت رویم از حق به جانب خود تافت

3 مرد حق زان که را بتر داند که دلش را ز حق بگرداند

4 وان که با من ز دشمنی زد دم دوستدار من اوست در عالم

1 آدمی را همیشه معتقد است که مگر آفریده بهر خود است

2 هر چه او را فتد مناسب حال داندش از قبیل خیر و کمال

3 وانچه پنداردش منافی آن داردش از مقوله نقصان

4 لیکن این اعتقاد عین خطاست زانکه او آفریده بهر خداست

1 متقی نفس خویش را چو شناخت در شرورش وقایه حق ساخت

2 سپری شد به پیش حق که مدام دارد او را نگه ز تیر ملام

3 هر چه آمد ز جنس نقصان پیش داشت مسند به نفس ناقص خویش

4 گر چه در کیش صاحب تفرید آن تقاضا همی کند توحید

1 بود بیرون ز نشئه املاک که کنند این دقیقه را ادراک

2 لاجرم گاه خلقت آدم می زدند از غرور و دعوی دم

3 کای خدا با مسبحیم تو را سبحه خوانان مصلحیم چرا

4 ز آب و گل صورتی برانگیزی کاید از وی فساد و خونریزی