غزلیات بیدل دهلوی

1 چشمی‌که ندارد نظری حلقهٔ دام است هرلب‌که سخن سنج نباشد لب بام است

2 بی‌جوهری از هرزه درایی‌ست زبان را تیغی‌که به زنگار فرورفت نیام است

3 مغرورکمالی ز فلک شکوه چه لازم کار تو هم از پختگی طبع تو خام است

4 ای شعلهٔ امید نفس سوخته تا چند فرداست که پرواز تو فرسودهٔ دام است

1 بزم‌گردون صبح‌خیز ازگرد بیتاب من است نور این آیینهٔ مینا ز سیماب من است

2 یک‌جهان ضبط نفس دارد به خود پیچیدنم رشتهٔ‌موهوم هستی تشنهٔ‌ناب‌من است

3 تا تغافل دارم از وضع جهان آسوده‌ام چشم‌پوشیدن بساط‌آرایی خواب‌من است

4 درخور وارستگی مسندطراز عزتم بال پروازم چو قمری فرش سنجاب من است

1 در گلستانی‌که‌گرد عجز ما افتاده است همچو عکس‌ازشخص‌،‌رنگ‌ازگل‌جدا افتاده است

2 بسکه شد پامال حیرانی به راه انتظار دیدهٔ‌ما، بی‌‌نگه چون نقش پا افتاده است

3 ما اسیران از شکست‌دل چسان‌ایمن شویم بر سر ما سایهٔ زلف دوتا افتاده است

4 نیست خاکی‌کز غبار عجز ما باشد تهی هرکجا پا می‌گذاری نقش ما افتاده است

1 آرزوی دل‌، چو اشک از چشم ما افتاده است مدعا چون سایه‌ای در پیش پا افتاده است

2 گوهر امید ما قعر توکل‌کرده ساز کشتی تدبیر در موج رضا افتاده است

3 جادهٔ سرمنزل عشاق سعی نارساست یا ز دست خضر این وادی‌، عصا افتاده است

4 تا قیامت برنمی‌خیزد چوداغ ازروی دل سایهٔ ما ناتوانان هرکجا افتاده است

1 دلم چو غنچه در آغوش ‌‌عافیت تنگ است ز خواب ناز سرم چون‌گهر ته سنگ است

2 نمی‌توان طرف خوب و زشت عالم بود خوشا طبیعت آیینه‌ای که در زنگ است

3 به هستی از اثر نیستی مشو غافل بهار حادثه یکسر شکستن رنگ است

4 اگر تو پای به دامن‌کشیده‌ای خوش باش که غنچه را نفس آرمیده در چنگ است

1 دل را ز نگه دام هوس بر سر راه است در مزرع غم ریشهٔ این دانه نگاه است

2 بی‌درد نجوشد نفس از سینهٔ عاش موجی ‌که !ززن بحر دمد شعلهٔ آه است

3 این دشت زیارتکده منظره‌ کیست تا ذره همان دیده امید به راه است

4 غیر از دل آشفته به عالم نتوان یافت این بزم مگر حلقهٔ آن زلف سیاه است

1 در ندامت‌گل مقصود به بر نزدیک است دامنی هست به دستی‌که به سر نزدیک است

2 دوری منزل مقصود ز خودبینی‌هاست اگر از خوابش‌کنی قطع نظر نزدیک است

3 رهبرکام تو پاس نفس است ای غواص سر این رشته نگهدارگهر نزدیک است

4 ای هوس آنهمه مغرور اقامت نشوی نسبت سنگ‌هم اینجا به‌شرر نزدیک است

1 چون سایه بس‌که‌کلفت غفلت سرشت ماست بخت سیاه نامهٔ اعمال زشت ماست

2 گرد‌ون به فکر آفت ماکم فتاده است مانند خم‌، همیشه‌، سرما و خشت ماست

3 چون غنچه درکمین بهاری نشسته‌ایم چاکی اگر دمد زگریبان بهشت ماست

4 در سینه دل به ضبط نفس آب‌کرده‌ایم ناقوس از ستم‌زده‌های کنشت ماست

1 بسکه حرف مدعا نازک رقم افتاده است نامه‌ام چون حیرت آیینه یکسر ساده است

2 طینت عاشق نگردد از ضعیفی پایمال گر فتد بر خاک حرفی بر زبان افتاده است

3 نشئه‌ای دارد دماغ بیقراریهای من پیچ و تاب بیخودان هم رنگ موج باده است

4 گردباد شوقم و عمری‌ست در دشت جنون خیمه‌ام چون‌چرخ بر سرگشتگی‌استاده است

1 شوق‌دیدارم و در چشم‌کسان راه من است هرکجاگرد نگاهی‌ست‌کمینگاه من است

2 داغ تأثیر وفایم‌ که به آن افسردن جگر بی‌اثری سوختهٔ آه من است

3 عجز رنگم به فلک ناز همایی‌ دارد کهکشان سایهٔ اقبال پر کاه من است

4 حیرتم آبله‌پا کرد که چون موج‌گهر هر ط‌رف ‌گام نهد دل به سر راه من است