قطعات و ابیات پراکندهٔ قصاید عنصری بلخی

1 اگر چه تنها باشد همه جهان با اوست و گرچه با او باشد همه جهان تنهاست

2 گناه دشمن پوشد چو تیره گشت بعفو بچیرگی در عفو از شمایل حکماست

3 عجب مدار ز من گر مدیح او گویم که هرک گوید جز من بمدح او گویاست

4 ز فضل و مخبر و منظر بر او گوا بس کن که آشکارٍۀ مرد از نهان مرد گواست

1 بمجلس اندر کان بت مرا شراب دهد بمن نشاط و ببد خواه من عذاب دهد

2 یکی چنانکه خدایش همه عذاب دهد یکی چنان که خدایش همه صواب دهد

3 گمان برم که بمن آفتاب خواهد داد بلی چو ساقی مه باشد آفتاب دهد

4 اگر بخوانم آن را کجا که دوزخ اوست هر آینه گل حمری مرا جواب دهد

1 غلیواج از چه مبشوم است ؟ از آنکه گوشت بر باید همه ایرا مبارک شد که قوتش استخوان باشد

1 مشکین شود چو باد بزلف تو بگذرد عاشق شود کسیکه بروی تو بنگرد

2 بر غالیه بماند بر عارض تو باد گاهش برو بمالد و گه باز بسترد

3 گر پشت یابد از رخ تو لاله بشکفد وز بیم غمزگان تو نرگس بپژمرد

4 نیرنگ جادوانه و ارتنگ چینیان هر شب بنزد چشم و رخ تو که آورد

1 بگرد ماه بر از غالیه حصار که کرد بروی روز بر از تیره شب نگار که کرد

2 نبود یار بطبع و بجنس ظلمت و نور بروی خوب تو این هر دو چیز یار که کرد

3 ترا که کرد بتا از بهار خانه برون جهان بروی تو بر جان من بهار که کرد

4 بماه مانی آنگه که تو سوار شوی چگونه ای عجبی ماه را سوار که کرد

1 دلبر صنمی دارم شکر لب و مرمر بر مرمر ز برش خیزد شکر ز لبش بارد

2 عنبر به خم زلفش عبهر به دل چشمش خنجر سر مژگانش عرعر به قدش ماند

3 ....................................... بتگر نکند چون او پیکر چو پری دارد

1 ای دریغا کزین منور جای زیر خاک مغاک باید شد

2 پاک ناکرده تن ز گرد گناه پیش یزدان پاک باید شد

3 با چنین خاطری چو آتش و آب باد پیمود و خاک باید شد

1 گر چو شته دلت بیفشارند قطره ای خون ازان برون ناید

1 گولی تو از قیاس که گر بر کشد کسی یک کوزه آب ازو بزمان تیره گون شود

1 فغان زان پریچهر عیار یار که با منش دائم به پیکار کار

2 دو زلف سیاهش بماند بدان که دو زاغ دارد بمنقار قار

3 دهانی چو یک نار دانه دو نیم مرا هست در دل از آن نار نار

4 بنزد بزرگان بزرگم ولی بنزدیک آن چشم خونخوار خوار