کوش‌نامه ایرانشان ابن ابی الخیر

1 سر سال دیگر خبر یافت شاه که کوش بداندیش در بزمگاه

2 قراطوس بیچاره را پاره کرد دل مردم از درد غمخواره کرد

3 دژم گشت و از غم نخندید و گفت که آن دیو را خاک بادا نهفت

4 که بس ریمن و تند و گردنکش است به خوی پلنگ و تف آتش است

1 چو نادیده جایی ز کشور نماند سپه را سوی کوه طارق بخواند

2 بدید آن همه کوهها را که چون که گفتی شده ست آسمان را ستون

3 ز دریا برافراخته هفت کوه که از دیدنش دیده گردد ستوه

4 پس آخر یکی راه دشوار تنگ نه آرام شیر و نه جای پلنگ

1 چو بگذشت از این گونه ده سال بیش دبیر شهنشاه پاکیزه کیش

2 پیاده یکی مرد را از نهان فرستاد نزدیک شاه جهان

3 که این بدگهر سر ز فرمان بتافت از آن پس که کام دل از تو بیافت

4 ز گنج و ز لشکر سرش گشت مست ز کوه کلنگان که دارد نشست

1 ز لشکر گزین کرد ششصد هزار دلیران جنگی و مردان کار

2 ببخشید یک ساله روزی ز گنج بر آن سرکشان و سواران رنج

3 سر سال لشکر چو گرد سیاه شتابان همی رفت تا پیش شاه

4 به دریا گذر کرد و بر خشک شد بهار آمد و خاک چون مشک شد

1 بفرمود تا گاه بانگ خروس زننده بزد نای رویین و کوس

2 جهان پُر شد از شور وز مشغله برآمد ز روی زمین زلزله

3 خروش ستوران و بانگ گوان درخشیدن تیغ و برگستوان

4 ز مریخ بستد دل ورای و هوش همان زنده را زهره آمد به جوش

1 وز آن جا سوی روم برگشت شاد به داد و دهش دست و دل برگشاد

2 برون کرد ازآن پس ز دست پدر همان آذرآبایگان سربسر

3 سوی سلم شد تور با آن سپاه خراسان همی بستد از دست شاه

4 گذر کرد کوش دلاور به آب همه مصر و شامات کرد آرباب

1 دل سلم از آن داستان شد دژم برون رفت رخسارگان پُر ز نم

2 ز لشکر یکایک سران را بخواند شنیده همه پیش ایشان براند

3 چنین گفت ازاین پس که فردا پگاه بسازید بر دشمنان بر سپاه

4 همه رزم سازید با دار و برد بدان تا بدانند مردان مرد

1 سراسیمه لشکر همی تاخت کوش ز زخم منوچهر بی فرّ و هوش

2 ز گرز گران استخوان کوفته دل و روزگارش بر آشوفته

3 دل اندیشه ناک از منوچهر شاه به درگاه خواند آن دلاور سپاه

4 سوی خاوران رفت و نیرنگ کرد زمانی مدارا، گهی جنگ کرد

1 چنین بود تا قارن تیزچنگ ز فیرش بپردخت و آمد به جنگ

2 که فیرش حصاری بدی آن زمان ز دریا برآورده سر تا آسمان

3 بشد چاره قارن چنان کرد پست که کرکس نیابد بر آن جا گذشت

4 به دیدار او شد منوچهر شاد همه داستانها بر او کرد یاد

1 چو روز مصاف آمد و گاه جنگ به او بازخورد آن دلاور نهنگ

2 بدانست کآن کوش گردنکش است که در حمله مانندهٔ آتش است

3 منوچهر را نیز بشناخت کوش که زرّینه بودش همه ساز و کوش

4 برآویختند آن دو جنگی بهم چو شیر ژیان و چو پیل دژم