قصاید امیر معزی نیشابوری

1 ای اصل ملک و دولت ای تاج دین و دنیا ای عابده چون مریم ای زاهده چو زهرا

2 ای قبلهٔ دو دولت هر دو پناه عالم ای مادر دو خسرو هر دو جمال دنیا

3 شاه جهان محمد شاه زمانه سنجر از دولت بلندت دارند بخت برنا

4 آن شاه در بزرگی صد عالم است مفرد وین شاه در دلیری صد عالم است تنها

1 ای جهانداری که هستی پادشاهی را سزا در جهانداری نباشد چون تو هرگز پادشا

2 از بشارتهای دولت وز اشارتهای بخت شاه پیروز اختری و خسرو فرمانروا

3 پادشاهی یافته است از نام تو عز و شرف شهریاری یافته است از رای تو نور و نوا

4 هم به دنیا از تو آبادست دین کردگار هم به عقبی از تو خشنودست جان مصطفا

1 ایا ستارهٔ خوبان خَلُّخ و یغما به دلبری دل ما را همی زنی یغما

2 چو تو نگار دل افروز نیست ‌در خَلُّخ چو تو سوار سرافراز نیست در یغما

3 غنوده همچو دل تنگ ماست دیدهٔ تو خمیده همچو سر زلف توست قامت ما

4 شکنجِ زلف تو شب را همی دهد سیهی فروغ روی تو مه را همی دهد سیما

1 ای کرده فتح و نصرت در مشرق آشکارا بگذشته زآب جیحون وآتش زده در اعدا

2 با خیل‌خیل لشکر چون سیل‌سیل باران با فوج‌فوج موکب چون موج‌موج دریا

3 از توده‌توده آهن چون کوه کرده هامون وزگونه‌گونه رایت چون شهرکرده صحرا

4 بنهفته هر غلامت دیبا به زیر آهن پوشیده هر ندیمت آهن به جای دیبا

1 با نصرت و فتح و ظفر و دولت والا بنگر علم شاه جهان بر سر بالا

2 لشکر شده آسوده و تِرمَذ شده ایمن نصرت شده پیوسته و دولت شده والا

3 فتح آمده و تهنیت آورده جهان را سلطان جهانگیر به این فتح مهنا

4 بشکفته به دین داری او جان پیمبر نازنده به فرزندی او آدم و حوا

1 آفتاب اندر شرف شد بر جهان فرمانروا کرد دیگرگون زمین و کرد دیگرسان هوا

2 داد فرمان تا کند در باغ نقاشی سحاب کرد یاری تا کند در راغ عَطّاری صبا

3 گلبن از یاقوت رمّانی نهد بر سر کلاه یاسمین از پرنیان سبز بر بندد قبا

4 هرکجا باشد بیابانی ز بی‌آبی چو تیه ابر نوروزی زند بر سنگ چون موسی عصا

1 بر ماه لاله ‌داری و بر لاله مشک ناب در مشک حلقه‌داری و در حلقه بند و تاب

2 میگون لب است و مغزم از آن می پر از خُمار گلگون رخ است و چشمم از آن‌ گل پر از گلاب

3 خصم من است زلفش وگر نیست پس چرا دارد حلال خونم و دارد حرام خواب

4 از آب روی اوست همه آتش دلم کس دیده آتشی‌که بود قوتش به آب

1 برآمد ساج‌گون ابری ز روی ساج‌گون دریا بخار مرکز خاکی نقاب قبّهٔ خضرا

2 چو پیوندد به هم‌ گویی‌ که در دشت است سیمابی چو از هم بگسلد گویی مگر کشتی است در دریا

3 گهی چون‌ خرمن‌ مشک‌ است بر پیروزه‌ گون مَفرَش گهی چون تودهٔ ریگ است بر زنگارگون صحرا

4 گهی چون شاخ نیلوفر میان باغ پُر نرگس گهی چون تلّ خاکستر فراز کوه پر مینا

1 باز آمد و آورد خزان لشکر سرما بشکست و هزیمت شد از او لشکر گرما

2 آری چو فلَک بند خزان را بگشاید بندد در گرما و گشاید در سرما

3 گه باد گشاید صفت دیبهٔ زَربَفت گه ابر گشاید صفتِ لُؤلُؤ لالا

4 گه سیم بود بر رخ صحرا و گهی زر بیجاده و مینا نبود بر رخ صحرا

1 شدست باغ پر از رشته‌های در خوشاب شدست راغ پر از توده‌های عنبر ناب

2 به باغ و راغ مگر ابر و باد داشته‌اند به توده عنبر ناب و به رشته درِّ خوشاب

3 چمن شدست چو محراب و عندلیبب همی زَبور خواند داود وار در محراب

4 هوا ز ابر جو پوشید جوشن و خُفتان ز عکس خویش کمان کرده مهر روشن تاب