قصاید در دیوان اشعار پروین اعتصامی

1 هفته‌ها کردیم ماه و سالها کردیم پار نور بودیم و شدیم از کار ناهنجار نار

2 یافتیم ار یک گهر، همسنگ شد با صد خزف داشتیم ار یک هنر، بودش قرین هفتاد عار

3 گاه سلخ و غره بشمردیم و گاهی روز و شب کاش میکردیم عمر رفته را روزی شمار

4 شمع جان پاک را اندر مغاک افروختیم خانه روشن گشت، اما خانهٔ دل ماند تار

1 کارها بود در این کارگه اخضر لیک دوک تو نگردید ازین بهتر

2 سر این رشته گرفتی و ندانستی که هریمنش گرفتست سر دیگر

3 موجها کرده مکان در لب این دریا شعله‌ها گشته نهان در دل این مجمر

4 تو ندانم به چه امید نهادستی کالهٔ خویش در این کشتی بی لنگر

1 ای سیه مار جهان را شده افسونگر نرهد مار فسای از بد مار آخر

2 نیش این مار هر آنکس که خورد میرد و آنکه او مرد کجا زنده شود دیگر

3 بنه این کیسه و این مهره افسون را به فسون سازی گیتی نفسی بنگر

4 بکن این پایه و بنیاد دگر بر نه بگذار این ره و از راه دگر بگذر

1 ای شده شیفتهٔ گیتی و دورانش دهر دریاست، بیندیش ز طوفانش

2 نفس دیویست فریبنده از او بگریز سر بتدبیر بپیچ از خط فرمانش

3 حلهٔ دل نشود اطلس و دیبایش یارهٔ جان نشود لعل و مرجانش

4 نامهٔ دیو تباهیست همان بهتر که نه این نامه بخوانیم و نه عنوانش

1 ای بی خبر ز منزل و پیش آهنگ دور از تو همرهان تو صد فرسنگ

2 در راه راست، کج چه روی چندین رفتار راست کن، تو نه ای خرچنگ

3 رخسار خویش را نکنی روشن ز آئینهٔ دل ار نزدائی زنگ

4 چون گلشنی است دل که در آن روید از گلبنی هزار گل خوش رنگ

1 در خانه شحنه خفته و دزدان بکوی و بام ره دیو لاخ و قافله بی مقصد و مرام

2 گر عاقلی، چرا بردت توسن هوی ور مردمی، چگونه شدستی به دیو رام

3 کس را نماند از تک این خنگ بادپای پا در رکاب و سر به تن و دست در لگام

4 در خانه گر که هیچ نداری شگفت نیست کالات میبرند و تو خوابیده‌ای مدام

1 نخواست هیچ خردمند وام از ایام که با دسیسه و آشوب باز خواهد وام

2 به چشم عقل درین رهگذار تیره ببین که گستراند قضا و قدر به راه تو دام

3 هزار بار بلغزاندت به هر قدمی که سخت خام‌فریبست روزگار و تو خام

4 اگر حکایت بهرام گور می‌پرسی شکار گور شد ای دوست عاقبت بهرام

1 نفس گفتست بسی ژاژ و بسی مبهم به کز این پس کندش نطق خرد ابکم

2 ره پر پیچ و خم آز چو بگرفتی روی درهم مکش ار کار تو شد درهم

3 خشک شد زمزم پاکیزهٔ جان ناگه شستشو کرد هریمن چو درین زمزم

4 به که از مطبخ وسواس برون آئیم تا که خود را برهانیم ز دود و دم

1 تا ببازار جهان سوداگریم گاه سود و گه زیان میوریم

2 گر نکو بازارگانیم از چه روی هرگز این سود و زیانرا نشمریم

3 جان زبون گشته است و در بند تنیم عقل فرسوده است و در فکر سریم

4 روح را از ناشتائی میکشیم سفره‌ها از بهر تن میگستریم