خاتمة الحیات - قطعات در دیوان اشعار جامی

1 درین نشیمن ادبار جامیا کاری اگر کنی نه چنان کن که شرمسار شوی

2 نهاد چرخ فلک چون زمردین کوهیست که هر صدا که بدو دردهی همان شنوی

3 بسیط روی زمین مزرع مکافات است که دانه ای که در او افکنی همان دروی

1 در فنون شاعری جامی ز حد بردی سخن وقت آن آمد که در کنج خموشی جا کنی

2 پیر گشتی در سواد شعر بردن با بیاض چون قلم ترسم که روزی سر درین سودا کنی

3 مایه مدح و غزل دانی که هست اکثر دروغ بر کرام الکاتبین تا کی دروغ املا کنی

1 هرکسی گفتیم که پیر شوی تا جوانیم رسم و آیین بود

2 چون شدم پیر شد مرا معلوم که نبود آن دعا که نفرین بود

1 ز بس کز آشنایان زخم خوردم زند گر حلقه گردم اژدهایی

2 نیاید بر دل من سختتر زان که کوبد حلقه بر در آشنایی

1 چو راند از در خود قهر حق لئیمی را به میل نیل امانی و حرص جمع حطام

2 هوای مال و منالش چنان فرو گیرد کزان نه روز قرارش بود نه شب آرام

3 نه سیر سازد عز قناعتش ز حلال نه دور دارد حکم زهادتش ز حرام

4 گهی ز ظلم نهد در ره ضلال قدم گهی ز فسق زند در طریق خذلان گام

1 ابلهی را چو بخت برگردد عمر در کار بطن و فرج کند

2 از ضعیفان به ظلم بستاند با حریفان به فسق خرج کند

1 دنیا جیفه است و اهل دنیا اکثر چو سگان جیفه خواره

2 جیفه به میان و جیفه خواران رو کرده در او ز هر کناره

3 یکدیگر را به زخم دندان کرده سر و روی پاره پاره

4 آزاده ازان میانه بیرون باشد ز کناره در نظاره

1 عالم از مردم پر است اما نباشد در میان فارق ایشان ز گاو و خر بجز گوش و دمی

2 کرد دانا وضع آیینه که چون آن را گهی پیش روی خود نهد آید به چشمش مردمی

1 به گرد عارض تو گر دمیده یک دو سه موی مکن ز عشق من و حسن خویش قطع امید

2 که نگسلم ز تو پیوند مهر اگر به مثل خط تو زلف شود زلف ریش و ریش سفید

1 هست دیوان شعر من اکثر غزل عاشقان شیدایی

2 یا فنون نصایح است و حکم منبعث از شعور و دانایی

3 ذکر دونان نیابی اندر وی کان بود نقد عمر فرسایی

4 مدح شاهان دراو به استدعاست نه ز خوش خاطری و خودرایی