دفتر دوم در جوهرالذات عطار نیشابوری

1 تعالی اللّه از دیدار ذاتم تعالی اللّه از عین صفاتم

2 تعالی مالک الملک قدیمم که هم رحمان و هم حیّ و رحیمم

3 تعالی واجب الجود وجودم نباشد تا ستاید زانکه بودم

4 همه جانها ز من حیران نماید فلک در ذات من گردان نماید

1 منم در بود تو بودم تو بنگر حقیقت عین معبودم تو بنگر

2 منم بودِ رخت تا بنگری تو ز وصلم هر زمانی برخوری تو

3 ره شرعت سپردم همچو عشاق که تا کردی مرا در جزو و کل طاق

4 ره شرعت سپردم سالکانه که تا دادی رهم را بی بهانه

1 الا تا چند در منزل شتابی تو اندر منزل و منزل نیابی!

2 توئی در منزل اینجا راه کرده حقیقت عزم دید شاه کرده

3 تو اندر منزل و منزل ندانی توئی جان و دل من دل ندانی

4 تو اندر منزلی ره کرده ای دوست چنان مانده بتن در پرده ای دوست

1 حقیقت جوهری اندر تو پیداست کز او در جمله عشق و شور و غوغاست

2 حقیقت در تو و تو در حقیقت فرومانده تو در عین طبیعت

3 حقیقت در تو و تو در گمانی از آن یک رمز اینجاگه ندانی

4 حقیقت در تو بنمودست دیدار اگر مردی یقین خود را پدید آر

1 دلا چون آخر کارست در خاک ترا جا و مقام از دید افلاک

2 چه دیدی باز بین از رنج دنیی که خواهی رفت آخر سوی عقبی

3 در اوّل در بلا آخر ترا چیست ندانم مونست در عاقبت کیست

4 چو زیر خاک خواهی رفتن ای دل ترا جز این نخواهد بود حاصل

1 از این آیینه بتوانی تو دیدن جمال روی جانان باز دیدن

2 در این آیینه بتوانی جمالش حقیقت دید در عین کمالش

3 از این آیینه بتوانی رخ یار حقیقت دیدن اندر لیسَ فی الدار

4 از این آیینه موجودست اشیا در او بنموده رخ پنهان و پیدا

1 عجائب هم خودِ خورشید تابانست نمییابی مرا از این چه تاوانست

2 ترا خورشید اینجا آشکارست فتاده در حجاب هفت و چارست

3 درون این حجابت آفتابست از او مر پرده‌ها در عین تابست

4 ندانم تا که وصف او چگویم در این معنی دوای دل چه جویم

1 وجودت در صفات نور گردانست اگر یابی حقیقت جان جانانست

2 صفات هرچه یابی اندر اینجا ز تقوی جمله را بینی مصفّا

3 صفات جسم یابی قوّت دل مراد دل شده از وی بحاصل

4 صفات جان نظر کن معنی ذات فتاده نور او بر جمله ذرّات

1 یکی پرسید از مجنون یکی روز که ای اندر بلای عشق پیروز

2 وصال دوست داری بی بهانه چرا مجنون شدی اینت بهانه

3 چو لیلی در زمانت رخ نماید دم از آئینه‌ات کلّی رباید

4 ترا لیلی چو دیدارست حاصل چرا هر لحظه میگردی تو عاقل