قصاید در دیوان اشعار ادیب الممالک فراهانی

1 آمد به صد شوخی ز در ترکی که خون‌ها ریخته خون دل یک شهر را چشمش به تنها ریخته

2 چون او نباشد هیچکس سالار خوبانست و بس خوبانش زین ره هر نفس سر در کف پا ریخته

3 خورشید شمع خرگهش کیوان غلام درگهش جانهای شیرین در رهش طوعا و کرها ریخته

4 در مکتب او جاودان آدم بود سر عشر خوان تا نقش علمه البیان بر لوح اسما ریخته

1 تا میر خون دشمنان بر خاک هیجا ریخته مریخ را از هیبتش در زهره صفرا ریخته

2 تیر فلک بر خط او بنوشته نقش عبده وز شرم دستش آب جو از دیده دریا ریخته

3 تیرش قد شیر ژیان خم کرده مانند کمان تیغش ز شکل دشمنان ترکیب جوزا ریخته

4 تا امر شه را متصل بنوشت طغرایش سجل دانش روان فرهنگ دل بر نقش طغرا ریخته

1 در خراسان میرزا صدرای نجدالسلطنه کرده بیدادی که اندر گله گرگ گرسنه

2 گر خراسان جان برد از دست روس و انگلیس جان نخواهد برد از بیداد نجدالسلطنه

3 چارتن در چار موقع بی محابا بیدرنگ طرفة العینی زند یک کاروان را یک تنه

4 نجدی اندر دفتر و زرگر بدشت شهریار طالش اندر جنگل و کرد خزل در گردنه

1 هر که می بینی تو برگرد وزیر داخله دستک دزد است و در ظاهر شریک قافله

2 تا نباید قائم آل محمد بر سریر کس نداند چاره این دزد و دفع این دله

3 حوزه مالیه باشد و ادیی پر خوف و بیم جسته دیوان اندر آن از دام و گرگان از تله

4 بسکه جا تنگ است بر اهل قلم بالا زده است غرفه مستوفیان از آشیان چلچله

1 نگار من تن سیمین خود برخت سیاه چنان نهفته که در تیره شب چهارده ماه

2 سیاه پوشید آن گلعداز و روز مرا ز سوگواری خود کرد همچو شام سیاه

3 برفت چشمه حیوان درون تاریکی نهاد لاله نعمان ز مشک سوده کلاه

4 شخود چهره بناخن گشود خون ز دو چشم گسست موی و پریشان نمود زلف دو تاه

1 مرا بروز غدیر آن پریوش دلخواه چشاند شربتی از جام وال من والاه

2 ز نور می بدلم پرتوی فروغ افکند کز او نبوده بجز پیر میفروش آگاه

3 شنیدم آنچه کلیم از درخت طور شنید و یا بلیله اسری ز حق رسول الله

4 من از کشیدن می مست و اینت بوالعجبی که بود ساغر باده از آن دو چشم سیاه

1 تبارک الله از این نغزنامه دلخواه که بر کمال نگارنده شاهد است و گواه

2 اگر کسی را باشد در این جریده نظر وگر کسی را افتد بر این صحیفه نگاه

3 ز کار مردم گیتی همی شود واقف ز حال مشرق و مغرب می شود آگاه

4 همی بداند کاندر فرنگ و امریکا چگونه باشد سامان ملک و کار سپاه

1 گویند از خراسان شد تاجری روانه با کاروان بغداد سوی طواف خانه

2 چون کاروان فرو شد در شهر بند بغداد در آن دیار دلکش یاری بدش یگانه

3 گشتش ز جان پذیره بردش بخانه خویش گرد آمدند بروی یاران ز هر کرانه

4 روز وداع مهمان با میزبان خود گفت مالی است می سپارم نزد تو دوستانه

1 تا که روز از هفته و هفته ز مه ماه از سنه نگذرد فیروز و فرخ باد نصرالسلطنه

2 صاحب فرخنده سردار معظم آنکه هست طلعتش چون آفتاب و فکرتش چون آینه

3 خانزاد حیدر است و چاکر شه زین سبب شد دعایش فرض بر هر مؤمن و هر مؤمنه

4 تا پرستار معارف گشت و پشتیبان علم بر سر گردون زدند این هر دو خرگاه و بنه

1 ای دل چو ز تن کاهی در جان بفزائی در جلوه ز صاحبنظران هوش ربائی

2 ور بسته زنجیر سر زلف بتانی سخت است ز زنجیر غمت روی رهائی

3 تا چند گرفتاری در چاه زنخدان جهدی کن کز چاه طبیعت بدر آئی

4 انجام کمال است چو وارسته ز مالی پاداش هوان است چو در قید هوائی