الباب الاوّل: در توحید باری تعالی در حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه سنایی غزنوی

1 کرهّ‌ای را که شد سه سال تمام رائضش درکشد به زخم لگام

2 مر ورا در هنر بفرهنجد توسنی از تنش بیاهنجد

3 کرّه را بر لگام رام کند نام او اسب خوش لگام کند

4 بارگیر ملوک را شاید به زر و زیورش بیاراید

1 هست حق را ز بهر جان شریف اندر اثناء حکم صنع لطیف

2 داند آنکس که خُرده‌دان باشد کانچه او کرد خیرت آن باشد

3 نیک نز میل و بد نه ز اسبابست بد نه از فصد لیک جلّابست

4 نام نیکو و زشت از من و تست کار ایزد نیکو بُوَد به درست

1 خلق تا در جهانِ اسبابند همه در کشتی‌اند و در خوابند

2 تا روانشان چه بیند اندر خواب آنچه پیش آید از ثواب و عقاب

3 آتشِ تیز تاب خشم بُوَد چشمهٔ آب نور چشم بُوَد

4 نردبازی به خواب یا شطرنج سبب جنگ و غلبه باشد و رنج

1 در دهان هر زبان که گویا شد از ثنایت چو مُشک بویا شد

2 دل و جان را به بُعد و قربت تو هست در امر و در مشیّت تو

3 دولت سرمدی و نحس ردی ملک بی‌هلک و عزّت ابدی

4 بندگانت به روز و شب پویان همه از تو ترا شده جویان

1 هرچه آن کدخدای دکاندار سوی خانه فرستد از بازار

2 آنکه باشد به خانه در خویشش در شبانگاه آورد پیشش

3 هرچه زینجا بری نگه دارند در قیامت همانت پیش آرند

4 نیست آنجا تغیّر و تبدیل نشود نیک بد به هیچ سبیل

1 آن زمان کاین حجاب برگیرند کارها جملگی ز سر گیرند

2 بد و نیک تو بر تو بوتهٔ اوست تا بدانی که دشمنی یا دوست

3 تا در این بوته زرّ پخته شوی راست چون سیم خام سخته شوی

4 خَبث خُبث تو بسوزد پاک بگذرد خاک پایت از افلاک