قطعات در دیوان اشعار سعدی شیرازی

1 شنیده‌ام که فقیهی به دشتوانی گفت که هیچ خربزه داری رسیده؟ گفت آری

2 ازین طرف دو به دانگی گر اختیار کنی وزان چهار به دانگی قیاس کن باری

3 سؤال کرد که چندین تفاوت از پی چیست که فرق نیست میان دو جنس بسیاری

4 بگفت از اینچه تو بینی حلال ملک منست نیامدست به دستم به وجه آزاری

1 نجس ار پیرهن شبلی و معروف بپوشد همه دانند که از سگ نتوان شست پلیدی

2 گرگ اگر نیز گنهکار نباشد به حقیقت جای آنست که گویند که یوسف تو دریدی

1 طبیبی را حکایت کرد پیری که می‌گردد سرم چون آسیایی

2 نه گوشی ماند فهمم را نه هوشی نه دستی ماند جهدم را نه پایی

3 نه دیدن می‌توانم بی‌تأمل نه رفتن می‌توانم بی‌عصایی

4 روان دردمندم را ببندیش اگر دستت دهد تدبیر و رایی

1 گدایان بینی اندر روز محشر به تخت ملک بر چون پادشاهان

2 چنان نورانی از فر عبادت که گویی آفتابانند و ماهان

3 تو خود چون از خجالت سر برآری که بر دوشت بود بار گناهان

4 اگر دانی که بد کردی و بد رفت بیا پیش از عقوبت عذرخواهان

1 خداوندان نعمت را کرم هست ولیکن صبر به بر بینوایی

2 اگر بیگانگان تشریف بخشند هنوز از دوستان خوشتر گدایی

1 بشنو از من سخنی حق پدر فرزندی گر به رای من و اندیشهٔ من خرسندی

2 چیست دانی سر دینداری و دانشمندی آن روا دار که گر بر تو رود بپسندی

1 مرا گر صاحب دیوان اعلی چرا گوید به خدمت می‌نیایی

2 چو می‌دانم قصور پایهٔ خویش خلاف عقل باشد خودنمایی

3 بای فضیلة أسعی الیکم و کل الصید فی جوف الفراء

1 دامن جامه که در خار مغیلان بگرفت گر تو خواهی که به تندی برهانی بدری

2 یار مغلوب که در چنگ بداندیش افتاد یاری آنست که نرمی کنی و لابه‌گری

3 ور به سختی و درشتی پی او خوای بود تو از ان دشمن خونخواره ستمکارتری

4 کو هنوز از تن مسکین سر مویی نازرد تو به نادانی تعجیل سرش را ببری

1 گر بدانستی که خواهد مرد ناگه در میان جامه چندین کی تنیدی پیله گرد خویشتن

2 خرم آنکو خورد و بخشید و پریشان کرد و رفت تا چنین افسون ندانی دست بر افعی مزن

1 نکویی بابدان کردن وبالست ندانند این سخن جز هوشمندان

2 ز بهر آنکه با گرگان نکویی بدی باشد به حال گوسفندان