سرِ از ایرانشان ابن ابی الخیر کوش‌نامه 29

1 سرِ نامه از بنده ی شهریار جهان را چو خورشید، پروردگار

2 سپهر روان زیر فرمان او همه درد نیکو به درمان او

3 من آن دردمندم که گر شاه زوش ندارد به گفتار این بنده گوش

4 ز من بی زمانه برآید دمار گرفتار باشد بدین شهریار

5 به بنده چو از شاه فرمان رسید که جمشید گشت از جهان ناپدید

6 بدان کشور اندر مر او را بجوی به جُستن نهادم بدین مرز روی

7 به دریای چین با سپاهی بزرگ پدید آمد آن تیره روزه سترگ

8 بدانستم و پیش بردم سپاه شکی بود بر لشکرم چندگاه

9 ندانستم او را که پیروز کیست بدان از جهان خویش و پیوند کیست

10 چو روزش سر آمد گرفتار شد به دست چو من بنده ای خوار شد

11 فرستادم او را به درگاه شاه به کار اندرش ژرف کردم نگاه

12 بترسیدم و باز جستم ز راز به ماهنگ چینی گنه گشت باز

13 که پنهانش لشکر فرستاده بود همان دخترش را بدو داده بود

14 دو فرزند دار از آن دیو چهر برایشان فکنده ست ماهنگ مهر

15 چو کارآگهان آگهی یافتند بدین مژده زی بنده بشتافتند

16 فرستادم او را فرستاده ای از این هوشمندی و آزاده ای

17 که گر بنده ی شاه و فرمانبری همی دشمنش را چرا پروری

18 اگر دستِ من شاه را دشمن است ببرّم، نگویم که دست من است

19 اگر شاه را هیچ داری تو دوست مپرور مر او را که بدخواه اوست

20 چو با دشمنش دوستی افگنی چنان دان که خود شاه را دشمنی

21 برهمن نکو گفت و پندی نکوست نشاید تو را دوست دشمن، به دوست

22 دو فرزند جمشید پیش تواند اگرچه همان خون و خویش تواند

23 چو از شاه آزار دارند و کین نشاید که بینند روی زمین

24 فرستاد باید به نزدیک من فرستم به دست یکی انجمن

25 به نزدیک شاه جهان پیش از آن که خود گردد آگه ز کار جهان

26 مرا و تو را زین بد آید به روی بدین، ذرّه رنگ و بهانه مجوی

27 من از مهربانی همی گویم این نخواهم که ویران شود مرز چین

28 بدین کار اگر تو درنگ آوری جهان بر دل خویش تنگ آوری

29 بدین رفته باشی ز فرمان شاه درست آید آن گاه بر تو گناه

30 فرستاده چون نزد او شد به چین بدانست کآگاه گشتم از این

31 خود آن نامه ی من بپایان نخواند فرستاده را نیز چون سگ براند

32 مرا و شهنشاه را زشت گفت که از دوست و دشمن بباید نهفت

33 ز گفتارهای بد اندیش مرد جز این یک سخن باز نتوانش کرد

34 که گفته ست ما را ز ضحاک باک نیامد، ندارم من او به خاک

35 ندانم کسی برتر از خویشتن که فرمان دهد بر من و مرز من

36 برآشفتم از خیره پیغام او وزآن ناسزا جنگ و دشنام او

37 همان گه سپاهی گران ساختم همه گنج خانه بپرداختم

38 به فرزند مهتر سپردم سپاه فرستادم او را به پیگار شاه

39 بکشتند چندان بر آن دشت کین که خون سرخ کرد آب دریای چین

40 چو هنگام فیروزی آمد پدید همان باد مر چینیان را دمید

41 شکسته شد آن لشکر نامور به خاک اندر آمد گرامی پسر

42 به مرگش، زمانه دل من بسوخت ز مغزم یکی آتشی برفروخت

43 از آن نامور لشکرم اندکی نیامد به هند اندر از صد یکی

44 همه خانه ها مویه و ماتم است بجای می و شادکامی غم است

45 شنیدم کنون کآن بداندیش مرد یکی لشکری بیکران گرد کرد

46 به روی من آورد روی سپاه تویی شاه و درماندگان را پناه

47 مرا گر به لشکر تو نیرو کنی همه پادشاهی بی آهو کنی

48 که پرگست اگر پیشتر آن سترگ بدین کشور آرد سپاهی بزرگ

49 نماند به هند اندرون رنگ و بوی به رنگ طبر خون شود آب جوی

50 هزار آفرین بر شهنشاه باد از او دست بدخواه کوتاه باد

51 فرستاد با نامه یک سال باز به درگاه ضحاک گردن فراز

52 به شش مه بریدند یک ساله راه به بیت المقدس به نزدیک شاه