گر باده خوری تو با از خیام نیشابوری رباعی 109

1 آن قصر که با چرخ همیزد پهلو بر درگه آن شهان نهادندی رو

2 دیدیم که بر کنگره‌اش فاخته‌ای بنشسته همی گفت که کوکوکوکو

تیر و کمان سلاحی بایسته است، و مر آن را کار بستن کوتاه هشت قبضه و نیم، و هر کمانی را تیر وی چندان و چند باید اگر همه گفته شود دراز گردد، و غرض اینجا نه دراز کردن سخنست چه بر نیت هنر تیر و کمان پدید کردنست که ملوک عجم آن چیزها را بنوروز چرا خواستند، و از طریق علم نجوم گفته اند خداوندان کمان آنچه تیر انداز بود و بیشتر سلاحشان تیراندازی بود هرگز تنگ روزی نباشد، و هر سپاهی که غلبه ایشان در سلاح تیر بود و تیرانداز باشند غالب آیند، و حجت آنک گفته اند قسمت این سلاح بر برج قوس است بطبع آتشی، و خانه مشتری سعد بزرگ، و مثلثه برج حمل، و اسد یکی خانه آفتاب و شرفش با انک خانه مریخست، و از روی طب اندر دانستن تیر و کمان چند منفعت ظاهر است، ریاضت توان کرد بوی، اعصاب و اعضا را قوی کند، و مفاصل را نرم کند و فرمان بردار گرداند، و حفظ را تیز گرداند، و دل را قوت دهد، و از بیماری سکته و فالج و رعشه ایمن دارد. ,

1 عمری‌ست مرا تیره و کاری‌ست نه راست محنت همه افزوده و راحت کم و کاست

2 شکر ایزد را که آنچه اسباب بلاست ما را ز کس دگر نمی‌باید خواست

1 دنیا دیدی و هرچه دیدی هیچ است، و آن نیز که گفتی و شنیدی هیچ است،

2 سرتاسرِ آفاق دویدی هیچ است، و آن نیز که در خانه خزیدی هیچ است.

1 تا کی غم آن خورم که دارم یا نه وین عمر به خوشدلی گذارم یا نه

2 پرکن قدح باده که معلومم نیست کاین دم که فرو برم برآرم یا نه

1 هر راز که اندر دل دانا باشد باید که نهفته‌تر ز عنقا باشد

2 کاندر صدف از نهفتگی گردد در آن قطره که راز دل دریا باشد