قصاید (گزیدهٔ ناقص) در دیوان اشعار مسعود سعد سلمان

1 چو عزم کاری کردم مرا که دارد باز؟ رسد به فرجام آن کار کش کنم آغاز

2 شبی که آز برآرد کنم به همت روز دری که چرخ ببندد کنم به دانش باز

3 اگر بتازم گیتی نگویدم که بدار وگر بدارم، گردون نگویدم که بتاز

4 نه خیره گردد چشم من از شب تاری نه سست گردد پای من از طریق دراز

1 مقصور شد مصالح کار جهانیان بر حبس و بند این تن رنجور ناتوان

2 در حبس و بند نیز ندارندم استوار تا گرد من نگردد ده تن نگاهبان

3 هر ده نشسته بر در و بر بام سمج من بایکدگر دمادم گویند هر زمان:

4 خیزید و بنگرید نباید به جادویی او از شکاف روزن پرد بر آسمان!

1 روزگاری است سخت بی‌بنیاد کس گرفتار روزگار مباد

2 شیر بینم شده متابع رنگ باز بینم شده مطاوع خاد

3 نه به جز سوسن ایچ آزادست نه به جز ابرهست یک تن راد

4 نه نگفتم نکو معاذالله این سخن را قوی نیامد لاد

1 چو مردمان شب دیرنده عزم خواب کنند همه خزانهٔ اسرار من خراب کنند

2 نقاب شرم چو لاله ز روی بردارند چو ماه و مهر سر و روی در نقاب کنند

3 رخم ز چشمم هم چهرهٔ تذرو شود چو تیره شب را هم‌گونهٔ غراب کنند

4 تنم به تیغ قضا طعمهٔ هزبر نهند دلم به تیر عنا مستهٔ عقاب کنند

1 چرا نگرید چشم و چرا ننالد تن؟ کزین برفت نشاط و از آن برفت وسن

2 چنان بگریم کم دشمنان ببخشایند چو یادم آید از دوستان و اهل وطن

3 سحر شوم ز غم و پیرهن همی بدرم ز بهر آن که نشان تن است پیراهن

4 ز رنج و ضعف بدان جایگه رسید تنم که راست ناید اگر در خطاب گویم من

1 ای سرد و گرم چرخ کشیده شیرین و تلخ دهر چشیده

2 اندر هزار بادیه گشته بر تو هزار باد وزیده

3 بی‌حد بنای آز کآشفته بی‌مر لباس صبر دریده

4 در چند کارزار فتاده در چند مرغزار چریده

1 شخصی به هزار غم گرفتارم در هر نفسی به جان رسد کارم

2 بی‌زلت و بی‌گناه محبوسم بی‌علت و بی‌سبب گرفتارم

3 در دام جفا شکسته مرغی‌ام بر دانه نیوفتاده منقارم

4 خورده قسم اختران به پاداشم بسته کمر آسمان به پیکارم

1 این عقل در یقین زمانه گمان نداشت کز عقل راز خویش زمانه نهان نداشت

2 در گیتی‌ای شگفت کران داشت هرچه داشت چون بنگرم عجایب گیتی کران نداشت

3 هرگونه چیز داشت جهان تا بنای داشت ملکی قوی چو ملک ملک ارسلان نداشت

4 پاینده باد ملکش و ملکی است ملک او که ایام نوبهار چنان بوستان نداشت

1 عمرم همی قصیر کند این شب طویل وز انده کثیر شد این عمر من قلیل

2 دوشم شبی گذشت چه گویم چگونه بود؟ همچون نیاز تیره و همچون امل طویل

3 کف‌الخضیب داشت فلک ورنه گفتمی بر سوک مهر جامه فرو زد مگر به نیل

4 از ساکنی چرخ و سیاهی شب مرا طبع از شگفت خیره و چشم از نظر کلیل

1 تا کی دل خسته در گمان بندم جرمی که کنم بر این و آن بندم

2 بدها که ز من همی رسد بر من بر گردش چرخ و بر زمان بندم

3 ممکن نشود که بوستان گردد گر آب در اصل خاکدان بندم

4 افتاده خسم چرا هوس چندین بر قامت سرو بوستان بندم