باب دهم: در معانی مختلف كه تعلّق به روح دارد در مختارنامه عطار نیشابوری

1 آنجا که فروغ عالم جان بینی خورشید و قمر را اثری زان بینی

2 در عالم جان چو قدسیان خوان بنهند طاووس فلک را مگس خوان بینی

1 چون آینه پشت و رو شود یکسانت هم این ماند همان، نه این نه آنت

2 امروز چنانکه جانْت در جسم گم است فردا جسم تو گم شود در جانت

1 هر راز که هم پردهٔ جان تو شود آنست که نقد جاودان تو شود

2 تا وارد غیبی سفریست آن تو نیست هرگه که مقیم گشت زان تو شود

1 تن از پی کارِ خویش سرگردان است جان بر سرِ ره منتظر فرمان است

2 رازی که به سوزنیش کاود تن تو دریا دریا در اندرونِ جان است

1 کردم ورقِ وجودِّ تو با تو بیان تا کی باشی در ورق سود و زیان

2 هر چیز که در هر دو جهان است عیان در جان تو هست و تو برون شو ز میان

1 هر سر که درین هر دو جهان داشته‌اند از بهرِ نثارِ فرق جان داشته‌اند

2 هر چیز که در پرده نهان داشته‌اند با جانت همیشه در میان داشته‌اند

1 گاه از غم اودست ز جان میشویی گه قصهٔ او به دردِ دل میگویی

2 سرگشته چرا گِردِ جهان میپویی کار از تو برون نیست کرا میجویی

1 ای از تن منقلب گذر ناکرده جان را به سفر اهل بصر ناکرده

2 گوهر نشوی تا سفرِ جان نکنی گوهر نشود قطره سفر ناکرده

1 خوش باش که دل تمام میباز رهد وز محنتِ ننگ و نام میباز رهد

2 طوطی تو از قفس اگر باز رهد طاووسِ دلت ز دام میباز رهد

1 دانی تو که مرگ چیست از تن رستن یعنی قفس بلبل جان بشکستن

2 برخاستن از دو کون و خوش بنشستن از خویش بریدن و بدو پیوستن