باب پنجم در رضا در بوستان سعدی شیرازی

1 مرا در سپاهان یکی یار بود که جنگاور و شوخ و عیار بود

2 مدامش به خون دست و خنجر خضاب بر آتش دل خصم از او چون کباب

3 ندیدمش روزی که ترکش نبست ز پولاد پیکانش آتش نجست

4 دلاور به سرپنجهٔ گاوزور ز هولش به شیران در افتاده شور

1 شبی زیت فکرت همی سوختم چراغ بلاغت می افروختم

2 پراکنده گویی حدیثم شنید جز احسنت گفتن طریقی ندید

3 هم از خبث نوعی در آن درج کرد که ناچار فریاد خیزد ز درد

4 که فکرش بلیغ است و رایش بلند در این شیوهٔ زهد و طامات و پند

1 یکی روستایی سقط شد خرش علم کرد بر تاک بستان سرش

2 جهاندیده پیری بر او بر گذشت چنین گفت خندان به ناطور دشت

3 مپندار جان پدر کاین حمار کند دفع چشم بد از کشتزار

4 که این دفع چوب از سر و گوش خویش نمی‌کرد تا ناتوان مرد و ریش

1 شنیدم که دیناری از مفلسی بیفتاد و مسکین بجستش بسی

2 به آخر سر ناامیدی بتافت یکی دیگرش ناطلب کرده یافت

3 به بدبختی و نیکبختی قلم بگردید و ما همچنان در شکم

4 نه روزی به سرپنجگی می‌خورند که سرپنجگان تنگ روزی ترند

1 چنین گفت پیش زغن کرکسی که نبود ز من دوربین‌تر کسی

2 زغن گفت از این در نشاید گذشت بیا تا چه بینی بر اطراف دشت

3 شنیدم که مقدار یک روزه راه بکرد از بلندی به پستی نگاه

4 چنین گفت دیدم گرت باور است که یک دانه گندم به هامون بر است

1 یکی پیر درویش در خاک کیش چه خوش گفت با همسر زشت خویش

2 چو دست قضا زشت رویت سرشت میندای گلگونه بر روی زشت

3 که حاصل کند نیکبختی به زور؟ به سرمه که بینا کند چشم کور؟

4 نیاید نکوکاری از بد رگان محال است دوزندگی از سگان

1 یکی آهنین پنجه در اردبیل همی بگذرانید پیلک ز پیل

2 نمد پوشی آمد به جنگش فراز جوانی جهان سوز پیکار ساز

3 به پرخاش جستن چو بهرام گور کمندی به کتفش بر از خام گور

4 چو دید اردبیلی نمد پاره پوش کمان در زه آورد و زه را به گوش

1 شنیدم که نابالغی روزه داشت به صد محنت آورد روزی به چاشت

2 به کتابش آن روز سائق نبرد بزرگ آمدش طاعت از طفل خرد

3 پدر دیده بوسید و مادر سرش فشاندند بادام و زر بر سرش

4 چو بر وی گذر کرد یک نیمه روز فتاد اندر او ز آتش معده سوز

1 شتر بچه با مادر خویش گفت: بس از رفتن، آخر زمانی بخفت

2 بگفت ار به دست منستی مهار ندیدی کسم بارکش در قطار

3 قضا کشتی آنجا که خواهد برد وگر ناخدا جامه بر تن درد

4 مکن سعدیا دیده بر دست کس که بخشنده پروردگار است و بس

1 عبادت به اخلاص نیت نکوست وگر نه چه آید ز بی مغز پوست؟

2 چه زنار مغ در میانت چه دلق که در پوشی از بهر پندار خلق

3 مکن گفتمت مردی خویش فاش چو مردی نمودی مخنث مباش

4 به اندازهٔ بود باید نمود خجالت نبرد آن که ننمود و بود