قوله از رشیدالدین میبدی کشف الاسرار و عدة الابرار 40

قوله تعالی: وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَیْهِمُ الْمَلائِکَةَ و اگر ما فرو فرستادیمی بایشان فریشتگان وَ کَلَّمَهُمُ الْمَوْتی‌ و پدران مردگان ایشان زنده شدی و با ایشان سخن گفتی وَ حَشَرْنا عَلَیْهِمْ کُلَّ شَیْ‌ءٍ و ما همه چیز زنده و گوینده انگیختیمی و پیش ایشان آوردیمی تا گواهی دادندی قُبُلًا قبیل قبیل، جوگ جوگ ما کانُوا لِیُؤْمِنُوا ایشان آن نبودندی که بگرویدندی إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللَّهُ مگر که خدای خواسته بودی وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ یَجْهَلُونَ (۱۱۱) لکن بیشتر ایشان آنند که نمی‌دانند. ,

وَ کَذلِکَ جَعَلْنا هم چنان کردیم لِکُلِّ نَبِیٍّ هر پیغامبری را عَدُوًّا دشمنانی شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ شوخان و ناپاکان آدمی و پری یُوحِی بَعْضُهُمْ إِلی‌ بَعْضٍ فرا تن یکدیگر میدهند زُخْرُفَ الْقَوْلِ آرایش سخن غُرُوراً بفرهیب وَ لَوْ شاءَ رَبُّکَ و اگر خواستی خداوند تو ما فَعَلُوهُ آنچه دشمنان وی کردند هرگز نکردندی فَذَرْهُمْ گذار ایشان را وَ ما یَفْتَرُونَ (۱۱۲) و آن دروغها که می‌ساختند. ,

وَ لِتَصْغی‌ إِلَیْهِ و تا بآن تکذیب و افترا چسبد و گراید أَفْئِدَةُ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ دلهای ایشان که بنمی گروند بروز رستاخیز وَ لِیَرْضَوْهُ و آن را تا بپسندند از خویشتن، آن افترا که در آن‌اند وَ لِیَقْتَرِفُوا ما هُمْ مُقْتَرِفُونَ (۱۱۳) و تا بکنند آنچه ایشان کننده آن در علم خدا و خواست او. ,

أَ فَغَیْرَ اللَّهِ أَبْتَغِی حَکَماً و من جز از خدای داوری و فرمان رانی جویم؟ وَ هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ إِلَیْکُمُ الْکِتابَ و او آنست که فرو فرستاد بشما این نامه مُفَصَّلًا باز گشاده و پیدا کرده احکام آن و حکم آن از یکدیگر وَ الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ و ایشان که ما ایشان را تورات دادیم یَعْلَمُونَ میدانند أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِنْ رَبِّکَ که این قرآن فرو فرستاده‌ایست از خداوند تو بِالْحَقِّ براستی و سزا فَلا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ (۱۱۴) تو که محمدی از در گمان افتادگان مباش. ,

وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ تمام شد و سپری، و بیشی کرد و راست آمد سخن خداوند تو بودنیها را صِدْقاً بر راستی وَ عَدْلًا و همواری بر راستی و داد لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ نیست بدل کننده گفتهای وی را وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (۱۱۵) و اوست آن خداوند شنوای دانا. ,

وَ إِنْ تُطِعْ و اگر فرمان بری و مراد نگه داری أَکْثَرَ مَنْ فِی الْأَرْضِ آن بیشتر کس که در زمین است یُضِلُّوکَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ ترا از راه راست بیراه کنند إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ نیستند مگر بر پی برنده‌ای بپنداشت وَ إِنْ هُمْ إِلَّا یَخْرُصُونَ (۱۱۶) و نیستند مگر در دروغی که میسازند. ,

إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ خداوند تو میداند و او داناتر، مَنْ یَضِلُّ عَنْ سَبِیلِهِ بآنکس که گم گشته از راه او وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ (۱۱۷) و او داناتر دانایی است بایشان که راه یافتگان‌اند بحق. ,

فَکُلُوا بخورید مِمَّا ذُکِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَیْهِ از آنچه بر کشتن آن خدای را یاد کردند إِنْ کُنْتُمْ بِآیاتِهِ مُؤْمِنِینَ (۱۱۸) اگر بسخنان او گرویدگان‌اید. ,

وَ ما لَکُمْ و چه رسید شما را و چه عذر است؟ أَلَّا تَأْکُلُوا که نخورید مِمَّا ذُکِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَیْهِ از آنچه بر کشتن آن اللَّه را یاد کردند وَ قَدْ فَصَّلَ لَکُمْ و اللَّه خود تفصیل داد و گشاده باز نمود ما حَرَّمَ عَلَیْکُمْ آنچه بسته و حرام کرد بر شما إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَیْهِ مگر آنچه بیچاره مانید فرا آن از خوردن مردار بوقت ضرورت وَ إِنَّ کَثِیراً و فراوانی از مردمان لَیُضِلُّونَ بیراه میشوند بِأَهْوائِهِمْ بهواها و بایستهای خویش بِغَیْرِ عِلْمٍ بی‌هیچ دانش إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ خداوند تو است که داناتر از همه دانایان است بِالْمُعْتَدِینَ باندازه در گذارندگان. ,