پژوهنده از میرزا آقاخان کرمانی نامهٔ باستان 3

1 پژوهنده ی مردم باستان که از قوم پیشین زند داستان

2 چنین گفت: کاین هر که جوید همی به تاریکی اندر بپوید همی

3 که احوال پیشین به تاریکی است خرد را در این راه باریکی است

4 به تیره شب اندر توان ماه جست ولیکن نیارد کس این راه جست

5 نه بنوشته بود است تاریخشان نه کس می بداند بن و بیخ شان

6 مگر یاد دارد پسر از پدر بگوید فسانه تو را سر به سر

7 که هر کاو به تاریخ شد رهنمون ز افسانه تاریخ آرد برون

8 و پا خود نشان ها و آثار پیش تو را رهنمایی کند کم و بیش

9 که هر چه از زمین آید اکنون پدید شود گنج های کهن را کلید

10 چنان چون درین عصر کامد عیان همه خشت و آثار کلدانیان

11 و باز اشتقاقات و نام لغات نماید تو را صورت واقعات

12 وگرنه خود را درین راه نیست کس از راز پوشیده آگاه نیست