جلایر را از قائم مقام فراهانی جلایرنامه 33

1 جلایر را در آن درهای مکنون تو دامن ها ز بحر فکر بیرون

2 دبیر و عاملان پادشاهی ز خوف و انفعال و روسیاهی،

3 سر رشته به روسان داده یک بار گسسته جملگی را پود هم تار

4 نموده عرض کاین تقصیر ما نیست امین الدوله دربار شه کیست؟

5 چو ما را نیست در کار اختیاری بدون اذن او سازیم کاری

6 یقین کردم که باشد او خبردار چو وی را کرده ای بر جمله مختار

7 ندانستیم کان بودست در خواب که بر این آتش حربی زند آب

8 بزد بر آتش آب و مشتعل شد بداند شه که باید منفعل شد

9 گنه کاری تمارض خانه خواهد جهانی را چرا در غم نشاند

10 چنین کاری ندارد هیچ کس یاد چو تیراز شصت شد، بی جاست فریاد

11 همه دانیم کاشوب دگر شد شکست این صلح و جنگ روس سرشد

12 بود امر از شهنشه دست کوتاه خدا داند نباشد عرض دل خواه

13 بفرمود این چنین شاه جهان دار که ای بدبخت خلق زشت کردار

14 کشم گر جمله را یک سر سزاوار کدام از بنده سر زد این چنین کار؟

15 ولی دانست نفس الامر چون شد زاهمال که این فعل زبون شد؟

16 نکرد این اقتضا در ملک داری ...

17 پس آن گه فکرها بسیار فرمود در اطراف نخیل راه پیمود

18 ز هر ره دید نبود راه تدبیر بفرمود: این ندانم چیست تقدیر؟

19 چه سان از چاره عذرش برآیم ندانم از کدامین در درآیم؟

20 ولی عهد ار کند این چاره شاید که از دست دگر کس ها نیاید

21 نویسند این زمان فرمان به تبریز که از آن جا رسد یک دست آویز

22 چو رسم و کار روسی را بداند که شاید چاره کار او نماید

23 و گرنه من ندانم غیر تقدیر به تقدیر خداوندی چه تدبیر؟

24 هر آن امری که حکم کردگارست شوم راضی که او دانای کارست

25 نه پیچم سر، خدا دانم کریم است پناه بندگان است و رحیم است

26 شهنشه چون که کارش با خدا بود ولی عهدش نکو سعیی بفرمود

27 ز تدبیرات بکر و اهتمامش به قسمی خوب برکردی تمامش

28 به عذر خون ایلچی آن خردمند فرستاد آن یکی فرزانه فرزند

29 ولی فرزانه نیکو بیانی به دل ها آشنا و نکته دانی

30 جوان بخت، نکو خو، عقل پیری بسی فرزانه با شوکت امیری

31 سخن سنجی، جوانی، پخته کاری ز هر رسم آگهی، کامل عیاری

32 به پیش شاه روسش عذر خواهی نماید با دلیل و با گواهی

33 نموده دوستی را باز تجدید نموده فکر بکرش باز تمهید

34 دهد بر وارث او خون بها زر بشوید گر کلفت پای تا سر

35 کند محکم دگر عهد شکسته به بندد رشته ای کز هم گسسته

36 بحمدالله برفت و کاردان شد هران چه خواهشی کرد او ، همان شد

37 به شاه روس چون کردی ملاقات غبار قلب او شست از مکافات

38 به دل نگذاشت او هم بک غباری بلی خسرو نموده شهریاری...

39 ...شد اندر این کار گشوده عقده های بسته بسیار

40 نه این گوهر که پاک است این چنین است همه کارش پسند آن و این است

41 خدا سازد به زودی باز آید تفقدها ز باب و شاه یابد

42 برای قطع و فصل خرج این کار ز طهران کرد مختار

43 به این جا آمده سوی ولی عهد قرار خرج را دید و ستد عهد

44 صد و هفتاد الف تومان زرناب کند کوته ولی عهد از همه باب

45 چو دانستند کوته شد حکایت زسر بگرفته شد باز این روایت

46 هم آنانی که آگه بوده زان کار فسانه گر شدند به تر دگر بار

47 یکی گوید: دگر این خون بها کیست صد و هفتاد الف این خرج ها چیست؟

48 یکی گوید: فدایت ای شهنشاه قرار رکن گویا بوده دل خواه

49 یکی گوید: که این هم شد وسیله که گیرد پول بسیاری به حیله

50 بود قائم مقامش خوب هشیار کند هر ساعتی فکری دگر بار

51 کسی از عهده فکرش نیاید به بندد هر در، از دیگر در، آید

52 یکی گوید: که دست آویز کردند قرار خون که در تبریز کردند

53 هم آنانی که لب خاموش بودند در آن غوغا سراسر گوش بودند،

54 کنون از هر سر آواز جدائی برون آید نماید یک صدائی

55 بلی بیشه چو خالی گردد از شیر غزال ایمن شود از خوف نخجیر

56 چو بیشه مرغ دارد سبز و پر آب کجا دارو پلنگ و شیر در خواب

57 روا باشد که جان سازم نثارش کشم بردیده خاک ره گذارش

58 بحمدالله شهنشاه فلک جاه همه چون داند این ها نیست گم راه