فی‌العلم از سنایی غزنوی حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه 1

فی‌العلم و درجة العلم و المتعلّم والسائل والمسئول، قال‌اللّٰه تعالی: والذین اوتوا العلم درجات، و قال ایضاً: قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لایعلمون، قال النّبی علیه‌السّلام: العلماء ورثة الانبیاء، و قال ایضاً: اطلبوا العلم ولو بالصّین، و قال صلّی‌اللّٰه علیه و سلّم: نوم العلماء خیر من عبادة الجهلاء، و قال: العلم علمان علم الابدان و علم الادیان. ,

2 علم سوی در آله برد نه سوی مال و نفس و جاه برد

3 آنچه دانسته‌ای به کار درآر پس دگر علم جوی از درِ کار

4 حلم باید نخست پس علمت برخور از علم خوانده با حلمت

5 علم بی‌حلم خاک کوی بود علم با حلم آب روی بود

6 جان بی‌علم دل بمیراند شاخ بی‌بار ریو گیراند

7 جاهل از جاه و مال جوید سود مزد آجل به عاجل آرد زود

8 مرد بی‌علم لیف درد بود دُر ز بحر بزرگ خرد بود

9 هرکرا علم نیست گمراهست دست او زان سرای کوتاهست

10 مرد را علم ره دهد به نعیم مرد را جهل در برد به جحیم

11 علم باشد دلیل نعمت و ناز خنک آنرا که علم شد دمساز

12 روز کارند اهل علم و هنر سینه‌شان چرخ و نکتشان اختر

13 صبر مردان چو جفت شد با علم چون بدانند خلق باشد و حلم

14 علم از حلم نیک پی گردد سنگ بی‌سنگ لعل کی گردد