بمیر ای حکیم از چنین از سنایی غزنوی قصیده 191

1 بمیر ای حکیم از چنین زندگانی ازین زندگانی چو مردی بمانی

2 ازین زندگی زندگانی نخیزد که گر گست و ناید ز گرگان شبانی

3 درین زندگی سیر مردان نیاید ور آید بود سیر سیرالسوانی

4 برین خاکدان پر از گرگ تا کی کنی چون سگان رایگان پاسبانی

5 به بستان مرگ آی تا زنده گردی بسوز این کفن ژندهٔ باستانی

6 رهاند ترا اعتدال بهارش ز توز تموزی و خز خزانی

7 از آن پیش کز استخوان تو مالک سگان سقر را کند میهمانی

8 به پیش همای اجل کش چو مردان به عیاری این خانهٔ استخوانی

9 ازین مرگ صورت نگر تا نترسی ازین زندگی ترس کاکنون در آنی

10 که از مرگ صورت همی رسته گردد اسیر ارغوان و امیر ارغوانی

11 به درگاه مرگ آی ازین عمر زیرا که آنجا امانست و اینجا امانی

12 به گرد سرا پردهٔ او نگردد غرور شیاطین انسی و جانی

13 به نفسی و عقلی و امرت رساند ز حیوانی و از نباتی و کانی

14 سه خط خدایند این هر سه لیکن ازین زندگی تا نمیری ندانی

15 ز سبع سماوات تا بر نپری ندانی تو تفسیر سبع‌المثانی

16 ازین جان ببر زان که اندر جهنم نه زنده نه مرده بود جاودانی

17 نه جانست این کت همی جان نماید منه نام جان بر بخار دخانی

18 پیاده شو از لاشهٔ جسم غایب که تا با شه جان به حضرت پرانی

19 به زیر آر جان خران را چو عیسا که تا همچو عیسا شوی آسمانی

20 برون آی ازین سبزه جای ستوران که تا چرمه در ظل طوبا چرانی

21 چو مرگت بود سایق اندر رسی تو به جمع عزیزان عقلی و جانی

22 چو مرگت بود قاید اندر رهی تو ز مشتی لت انبان آبی و نانی

23 تو روی نشاط دل آنگاه بینی که از مرگ رویت شود زعفرانی

24 چو از غمز او کرد آمن دلت را کند مهربانی پس از بی‌زبانی

25 نخستت کند بی‌زبان کادمی را بود بی‌زیانی پس از بی‌زبانی

26 به یک روزه رنج گدایی نیرزد همه گنج محمود زابلستانی

27 بدان عالم پاک مرگت رساند که مرگ‌ست دروازهٔ آن جهانی

28 وزین کلبهٔ جیفه مرگت رهاند که مرگست سرمایهٔ زندگانی

29 کند عقل را فارغ از «لاابالی» کند روح را ایمن از «لن ترانی»

30 همه ناتوانیست اینجا چو رفتی بدانجای چندان که خواهی توانی

31 ز نادانی و ناتوانی رسی تو ازین کنج صورت به گنج معانی

32 بجز بچهٔ مرگ بازت که خرد ز مشتی سگ کاهل کاهدانی

33 بجز مرگ در گوش جانت که خواند که بگذر ازین منزل کاروانی

34 بجز مرگ با جان عقلت که گوید که تو میزبان نیستی میهمانی

35 بجز مرگت اندر حمایت که گیرد ازین شوخ چشمان آخر زمانی

36 اگر مرگ نبود که بازت رهاند ز درس گرانان و درس گرانی

37 گر افسرده کردست درس حروفت تف مرگ در جانت آرد روانی

38 به درس آمدی قلب این را بدیدی به مرگ آی تا قلب آنهم بدانی

39 تو بی‌مرگ هرگز نجاتی نیابی ز ننگ لقبهای اینی و آنی

40 اسامی درین عالمست ار نه آنجا چه آب و چه نان و چه میده چه پانی

41 بجز مرگ در راه حقت که آرد ز تقلید رای فلان و فلانی

42 اگر مرگ خود هیچ راحت ندارد نه بازت رهاند همی جاودانی

43 اگر خوش خویی از گران قلتبانان وگر بدخویی از گران قلتبانی

44 به بام جهان برشوی چون سنایی گرت هم سنایی کند نردبانی