باب بیست و یكم: در كار با حق گذاشتن و همه از او دیدن در مختارنامه عطار نیشابوری

1 هر دل که زحکم رفته فرسوده شود افسوس که فرسودهٔ بیهوده شود

2 زیرا که هر آنچه بودنی خواهد بود گر جهد کنی ور نکنی بوده شود

1 گر مردِ حقی مخالف باطل باش بر هیچ مکن قرار و در منزل باش

2 از بندگی خویش گر اندوه کنی باری به خداوندی او خوشدل باش

1 تا رخت وجودت به عدم در نکشند هر کار که کرده شد بهم درنکشند

2 سر بر خط لوح ازلی دار و خموش کز هر چه قلم رفت قلم در نکشند

1 آنجا که قرار کار عالم دادند هر چیز که دادند مسلم دادند

2 این دم که تراخوش است و ناخوش بتو نیست چون بی تو قرار این دم، آن دم دادند

1 نفست چه کند چو بند نگشایندش با ره که شود که راه ننمایندش

2 با نفس مکن ستیزه کاین نفس ترا فرمان نبرد تا که نفرمایندش

1 از هستی خود دمِ تولاّ چه زنیم وز نیستی آن دمِ تبرّا چه زنیم

2 ای مردِ سلیم قلب! میپنداری کاین مهره به دستِ ماست تا ما چه زنیم

1 جانی اگر از حق خبری میداری جسم ار ز سرخود نظری میداری

2 هر چند که مهره میزنم لیک چه سود چون نقش ز مهرهی دگری میداری

1 آنها که به علم و عقل در پیشانند کی فعل تو و من ازتو و من دانند

2 ای دل نه به دستِ منِ عاجز چیزی است من میگردم چنانکه میگردانند

1 تا چند کنم گناه در گردن خویش وز بیم گنه قصد به خون خوردن خویش

2 بی ما چو گنه کردن ما راندهاند ما را چه گنه درین گنه کردن خویش

1 تا چند روی بیهده از هر سویی تا کی گویی گزاف از هر رویی

2 گر هر دو جهان چو زلف در هم فتدت حکم ازلی زان بنگردد مویی