باب سیزدهم: در ذمِّ مردمِ ب‍یحوصله و معانی كه تعلّق به در مختارنامه عطار نیشابوری

1 هرگاه که سِرِّ معرفت یابی باز هر لحظه هزار منزلت یابی باز

2 چه سود که خویش را به صورت یابی کار آن باشد که در صفت یابی باز

1 چون مرغ دلم حوصلهٔ راز نیافت چون چرخ، طریق، جز تک و تاز نیافت

2 گویند چرا میننشیند دل تو چون بنشیند چو جای خود باز نیافت

1 ای مرد فسرده راز مینشناسی یک نکته به جز مجاز مینشناسی

2 مردی خرفی بماندهای بر سر کوی کوری و کری و باز مینشناسی

1 از مال همه جهان جوی داری تو وز خرمن عالم دروی داری تو

2 تو مرد عیان نهای که از هرچه که هست گر خواهی وگرنه پرتوی داری تو

1 کو عقل که قصد آن جلالت کردی کو دل که در آن دایره حالت کردی

2 چیزی که بر او دلالتی خواهد کرد ای کاش که خویش را دلالت کردی

1 چون حوصله نیست تا خبر خواهد شد یک قطره ز صد بحر گهر خواهد شد

2 از دریایی که وصف آن نتوان کرد جاوید همی آب بدر خواهد شد

1 چون بسیارم تجربه افتاد از خویش از تجربه آمدم به فریاد از خویش

2 در تجربه هر که نیست آزاد از خویش خاکش بر سر که سرنگون باد از خویش

1 جانا جانم غرقهٔ دریای تو بود پیوسته چو قطره بی سر وپای تو بود

2 من حوصلهای نداشتم، این همه کار، از حوصله بخشیدن سودای تو بود

1 این کار که عشق تو مرا پیش آورد نه در خورِ جانِ منِ درویش آورد

2 من حوصلهای نداشتم، عشق توام، چندان کامد، حوصله با خویش آورد

1 در بادیهٔ تو منزلی میباید وز واقعهٔ تو حاصلی میباید

2 خون میگردد دلم به هر دم صد بار در راهِ تو از سنگ، دلی میباید