چو زآشیانهٔ چرخ این عقاب زرین‌پر از قاآنی قصیده 105

1 چو زآشیانهٔ چرخ این عقاب زرین‌پر به هر دریچه ز منقار ریخت شوشهٔ زر

2 دریچهٔ فلک از نقرهٔ سپید گشود وز آن میانه فرو ریخت دانهای ‌گهر

3 برین سپهر رَمادی یکی نُعامهٔ زرد گشود بال و فرو خورد هرچه بود اخگر

4 غریق نیل فلک شد ستاره چون فرعون نمود تا ید بیضا ز خور کلیم سحر

5 ز آب خیزد نیلوفر و شگفت اینست که خاست چشمهٔ آب ازکنار نیلوفر

6 بسان بخت شهنشه ز خواب شستم روی که تا چو خامه ببندم به مدح شاه‌کمر

7 هنوز خانه نیالوده بُد به مشک دهان که آن غزال غزلخوان رسید مست از در

8 بر آفتاب پریشیده پرّ و بال غراب به لاله برگ نهان‌ کرده تُنگهای شکر

9 ز لعل سرخ حصاری کشیده گرد عدم ز مشک ناب هلالی نموده زیر قمر

10 به زیر قرص قمر کنده چاهی از سیماب فراز تنگ شکر بسته جسری از عنبر

11 ز ره نیامده بر جست از نشاط و سرور چه‌ گفت‌ گفت‌ که از فتح شه رسید خبر

12 چو داد این‌ خبر اعضای من ز غایت شوق در استماع سخن جمله گوش شد چو سپر

13 هنوز بود معلق سخن درو‌ن هوا که جان گرفت و چو هوشش به مغز داد مقر

14 به خویش‌ گفتم آیا ملک چه ملک ‌گشود که بود خصمش و بر وی چگونه یافت ظفر

15 مگر جهان دگر آفرید بارخدای که شد مسخر کیهان خدای‌ کیوان‌ فرّ

16 و یا قضا و قدر با ملک شدند عدو که ‌گشت شاه جهان چیره بر قضا و قدر

17 به یار گفتم‌ کای برتر از بهشت خدای برافکن از سر مستورهٔ سخن معجر

18 سخن چو رشتهٔ امید من مکن کوتاه که هرچه چون سر زلفت دراز اولیتر

19 ندانم از دو جهان‌ کشوری به‌ غیر عدم که جیش شه نزند پرّه اندر آن ‌کشور

20 نبینم از همه عالم به‌ غیر آن سر زلف سیه‌دلی که ز فرمان شه بپیچد سر

21 چه‌گفت‌گفت مگر هیچت آگهی نبود ز فتنه‌ای ‌که برانگیخت خصم بدگوهر

22 کمینه بنده‌ای از بندگان شاه جهان که بود تالی ابلیس در نهاد و سیر

23 سه مه فزون ‌که به‌‌ کیهان خدای طاغی شد بر آن مثابه‌ که ابلیس با مهین داور

24 ز نام خود به طمع اوفتاد غافل ازین که هدهدی نشود پادشا به یک افسر

25 ز ری شهنشه اعظم پی سیاست او گسیل ‌کرد سپاهی چو مور بی‌حد و مر

26 به جای تن همه البرز بسته در جامه به جای دل همه الوند هشته در پیکر

27 نهفته عاریه چنگال شیر در شمشیر نموده تعبیه دندان ‌گرک در خنجر

28 چهل عرادهٔ ‌گردنده توپ قلعه‌ گشای نهنگ هببت و تندرخروش و برق‌شرر

29 همه جحیمی و دیوار آن جحیم آهن همه سحابی و باران آن سحاب آذر

30 سپاه شاه چو با خصم‌ گشت رویارو ز هرکرانه برو تنگ بست راه‌گذر

31 رسید کار به جایی ز ازدحام عدو که در قلوب بر اوهام تنگ شد معبر

32 هنوز مهرهٔ آن مارهای مور اوبار نگشته چرخ‌گرای و نگشته باره سپر

33 که خصم شاه‌ که بادش زبان ‌کفیده چو مار پی ‌گریز برآورد همچو موران پر

34 به طالع شه و تأیید خواجه لشکر خصم چنان شدند گریزان ‌که پشه از صرصر

35 نگار من چو بدین جایگه رساند سخن چه ‌گفت‌ گفت ‌که‌ای پیشوای اهل هنر

36 ز بهر تهنیت شاه و‌ فتح لشکر شاه ترا سزد که سرایی چکامه‌یی ایدر

37 به خنده‌ گفتمش ای شوخ این سخن‌ بگذار زبان ببند و ازین مدح و تهنیت بگذ‌ر

38 حسود را چه‌کنم یاد در برابر شاه جهود را چه برم نام نزد پیغمبر

39 مگر ندانی شه را به طبع ننگ آید که نام خاقان پیشش برند یا قصر

40 خدای را چه فزاید ازین‌ که شیطان را ذلیل‌کرد و نمود انتقام و راند ز در

41 وز این‌ نشاط‌ ‌که گو‌ساله را بسوخت کلیم کلیم را نبود مدح و تهنیت در خور

42 روان مهدی آخر زمان چه فخر کند ازین نویدکه دجالی اوه‌تاد ز خر

43 به صعوه‌ای‌که زند لاف سلطنت با جفت کجا سلیمان بندد به انتقام کمر

44 کی از طنین ذبابی پلنگ راست زیان کی از حنین حبابی نهنگ راست حذر

45 بسست بخت شهه و عون خواجه ناظم ملک نه جهد لشکر باید نه رنج تیغ و تبر

46 به هرچه در دو سرا قاهرند بی‌آلت به هرکه در دو جهان قادرند بی‌لشکر

47 سلاحشان گه دشمن کشیست مرگ و سقام سپاهشان‌گه لشکرکشیست جن و بشر

48 به ترک چرخ گر آن گوید این حصار بگیر به‌ گرگ مرگ ‌گر این ‌گوید آن سوار بدر

49 نه ترک چرخ ز احکام آن بتابد روی نه گرک مرگ ز فرمان این بپیچد سر

50 وگر به قتل بداندیش خود خطاب‌ کند به آهنی‌ که به‌ کان اندرون بود مضمر

51 به‌کوره ناشده از بطن‌ کان هنوز آهن برد به‌ گونهٔ خنجر حسود را حنجر

52 وگر به نطفهٔ اعدای خویش‌ خشم آرند در آن زمان‌که رود در رحم ز صلب پدر

53 به شکل حلقهٔ زنجیر بر تنش پیچد هر آن عصب‌ که بود در مشیمهٔ مادر

54 هماره تاکه به شکل عروس ‌قائمه را برابر ست به سطح دو ضلع سطح وتر

55 عروس بخت شهنشاه را به حجلهٔ ملک خلود بادا مشاطه و بقا زیور