مقدری نه به آلت به از انوری ابیوردی قصیده 111

1 مقدری نه به آلت به قدرت مطلق کند ز شکل بخاری چو گنبد ازرق

2 نه خشت و رشتهٔ معمار را درو بازار نه چوب و تیشهٔ نجار را درو رونق

3 به حکمتی که خلل اندرو نیابد راه ز مهر و ماه گشاده در آن مکان بیرق

4 حصار برشده بی‌آب و گل ولیک به صنع به گرد او زده از بحر بی‌کران خندق

5 نه منجنیق به سقفش رسد نه کشکنجیر نه تیر چرخ و نه سامان برشدن به وهق

6 نه از فراز توان کرد حیلت مرکوب نه از نشیب توان دید جایگاه نفق

7 درو به حکم روان کرده هفت سیاره ز لطف داده وطنشان دوازده جوسق

8 میان گنبد فیروزه رانده بحر محیط میان آب چنین خاک تودهٔ معلق

9 بدانکه مبدع ابداع اوست بی‌آلت گواه بس بود ای شوربخت خام خلق

10 چو ظن بری که به خود برشد آسمان بلند گهی ز گردش او روشنی و گاه غسق

11 نه بی‌نمایش خلاق شد مهیا خلق نه بی‌کفایت وراق شد نگار ورق

12 جز او به صنع که آرد چو عیسیی ازدم جز او به لطف که سازد چو موسیی ز علق

13 که برفرازد هر بامداد مطلع صبح که برگشاد هر شب به ضد صبح شفق

14 که بارد از دهن ابر بر صدف لؤلؤ که پوشد از اثر صنع در سمن قرطق

15 تبارک‌الله از آن قادری که قدرت او دهان و دیده نماید ز عبهر و فستق

16 گهی ز آب کند تازه چهرهٔ گلزار گهی ز باد کند باز لاله را یلمق

17 گهی ذلیل کند قوم فیل را از طبر گهی هلاکت نمرود را گمارد بق

18 تراست ملک و تویی ملک‌دار و ملک‌بخش ترا سزای خدایی به هر زمان الحق

19 ز دست باد تو بخشی به بوستان سندس ز چشم ابر تو باری به دشت استبرق

20 به حکم ماردمان را برآری از سوراخ ز بهر طعمهٔ راسو و لقمهٔ لقلق

21 به دفع زهر به دانا نموده‌ای تریاق به نفع طبع به بیمار داده‌ای سرمق

22 به باغ بلبل بر یاد تو گشاده زبان به شاخ فاخته از ذوق تو گرفته سبق

23 دوات در طلب آب لطف تو دلخون قلم ز هیبت نام بزرگ تو سرشق

24 نه در کنام چرد بی‌امان تو آهو نه در هوای پرده بی‌رضای تو عقعق

25 ز مار مهره تو آری، ز ابر مروارید ز گاو عنبرسارا، ز یاسمین زنبق

26 تو نام سید سادات بگذرانیدی ز هفت کشور و هفت آسمان و هفت طبق

27 به هر پیام که آورد کرده‌ام تصدیق به هرچه از تو رسیدست گفته‌ام صدق

28 نه در پیام تو لا گفته‌ام به هیچ طریق نه در رسالت او منکرم به هیچ نسق

29 نه در خلافت بوبکر دم زنم به خلاف نه در امامت فاروق در مجال نطق

30 نه در نشستن عثمان چو رافضی بدگوی نه در شجاعت حیدر چو خارجی احمق

31 سر خوارج خواهم شکافته چو انار دل روافض خواهم کفیده چون جوزق

32 ز زخم خنجر صمصام فعل آینه‌گون ز تیر ناوک زهر آب داده خسته حدق

33 مهیمنا چو به توحید تو گشادم لب شداز هدایت فضل تو گفته‌ام مغلق

34 سواد نظم مرا گر بود ز آب گذر کنند فخر رشیدی و صابر و عمعق

35 اگرچه عادت دق نیست انوری را لیک به درگه تو کند یارب ار نشاید دق

36 چو در مدیح امیر و وزیر عمر گذشت چه سود خواندن اخبار بلغه و منطق

37 منم سوار سخن گرچه نیستم در زین ز درگه ملکان خنگ و ابرش و ابلق

38 یکی جریدهٔ اعمال خود نکردم کشف هزار کس را کردم به مدح مستغرق

39 کنون که عذر گناهان خویشتن خواهم ز دیده خون بچکد بر بدن به جای عرق