چنین گفت آن بزرگ از عطار نیشابوری اسرارنامه 6

1 چنین گفت آن بزرگ برگزیده که جنت این زمان هست آفریده

2 ولی آنگه شود جنت تمامت که در جنت شوند اهل قیامت

3 اگر پیدا شود حوری بدنیا شوند این خلق بیهش تا بعقبی

4 نداری تاب آن امروز اینجا که بینی حور روح افروز اینجا

5 زهی قوت که اندر جانت باشد که فرداتاب صد چندانت باشد

6 تویی آن نقطهٔ افتادهٔ فارغ که اندر خلد خواهی گشت بالغ

7 بلوغ اینجاست در عقبی طهورش دلت اینجاست در فردوس نورش

8 در و دیوار جنت از حیاتست زمین و آسمان او نجاتست

9 درختش صدق و اخلاص است و تقوی همه بار درخت اسرار معنی

10 درخت طیبه آنجا بروید که دست و پا سخن آنجا بگوید

11 نه سید گفت کاینجانیک بختی بیک نیکی نشاند آنجا درختی

12 نه آنجا اقربا ماند نه اسباب که فرزند عمل باشند انساب

13 بسا مردا که او اب الصلاتست بسا زن کان زمان اخت الزکاتست

14 نه در دل بگذرد کان خود چه سانست نه درجان آیدت کین از جهانست

15 همه عالم ز حوران می‌زند جوش چو ناخن زنده‌اند ایشان و خاموش

16 در و دیوار ایشانند جمله ولی در پرده پنهانند جمله

17 زمینها و آسمانها پر فرشته‌ست تو کی بینی که چشم تو سرشته‌ست

18 هر آنگه کز سرشت آیی برون تو ببینی هر دو عالم را کنون تو

19 شود معنی هر چیزی ترا فاش چه می‌گویم یکی می‌دانیی کاش

20 حیات لعب و لهوست اینچ دیدی حیوه طیبه نامی شنیدی

21 حیات ای دوست تو بر تو فتادست بهر تویی درون نوعی نهادست

22 الست آنگه که بشنودی که بودی نبودی بود بودن کان شنودی

23 حیاتی داشتی آنگه کنون هم ببین کین دو حیاتت هست چون هم

24 ترا چون از یکی گفتن خبر نیست وزان نوع حیاتت هیچ اثر نیست

25 چو از نطق و حیاتت بی نشانی حیوه و نطق ذره چون بدانی

26 میامرزاد یزدانش بعقبی که گوید فلسفه‌ست این گونه معنی

27 ز جامی دیگرست این گونه اسرار ندارد فلسفی با این سخن کار

28 محقق این بچشم تیز بیند دو عالم را بکل یک چیز بیند

29 همه عالم ببیند بند بوده کند آن بند بوده جمله سوده

30 دهد بر باد تا پیچش نماند چو هیچی باشد او هیچش نماند

31 کسی کین دید و چشمش این صفا یافت بنور صدر عالم مصطفی یافت

32 ز کونین ارشوی پاک و مجرد نیاید راست بی نور محمد

33 اگر راه محمد را چو خاکی دو عالم خاک تو گردد ز پاکی

34 ز قول فلسفی گو دور می‌باش ز عقل و زیرکی مهجور می‌باش

35 بعقل ار نقش این اسرار بندی میان گبر کان زنار بندی

36 ورای عقل چندان طول بیش است که بعد و هم را در غور بیش است

37 چو جز در زیرکی نبود ترا دست ز کوزه آن تراود کاندرو هست

38 بگویم اعتقاد خویش با تو اگرچه کی شود این بیش باتو

39 همان مذهب که مشتی پیرزن داشت مرا آن مذهبست اینک سخن راست

40 بسی بشناس و چون من کرد عاجز علی الحق این بود دین عجایز

41 بکل آن پیرزن دادست اقرار ترا در ره بهر جزویست انکار

42 جو تو بی علت چون و چرایی اگر آیی تو بی علت نیایی