و از نجم‌الدین رازی مرصاد العباد من المبدأ الی المعاد 1

نجم‌الدین رازی

آثار نجم‌الدین رازی

نجم‌الدین رازی

و آن مشتمل است بر سه فصل تبرک بقوله تعالی «و کنتم ازوجاً ثلثه» فصل اول

و آن مشتمل است بر سه فصل تبرک بقوله تعالی «و کنتم ازوجاً ثلثه» فصل اول ,

در بیان آنک فایده نهادن کتاب در سخن ارباب طریقت و بیان سلوک چه چیز است؟ ,

قال‌الله تعالی: «فانما یسرناه بلسانک لتبشر به‌المتقین و تندر به قوما لدا» و قال النبی علیه‌السالام: «کلمه الحکمه ضاله کل حکیم». ,

بدانک سخن حقیقت و بیان سلوک راه طریقت دواعی شوق و بواعث طلب در باطن مستعد طالبان پدید آورد و شرر آتش محبت در دل صدیقان مشتعل گرداند؛ خصوصا چون از منشأ نظر عاشقان صادق وکاملان محقق صادر شود. ,

5 آن را که دل از عشق پر آتش شد هر قصه که گوید همه دلکش باشد

6 تو قصه عاشقان همی کم شنوی بشنو بشنو که قصه‌شان خوش باشد

و نیز بیخبران را از دولت این حدیث انتباهی باشد و بتوان دانست که قفل این سعادت به کدام کلید گشاده شود «والاذن تعشق قبل العین احیانا». ,

آن قوم را دولت این حدیث از در سمع درآمد ابتدا که گفتند «اننا سمعنا منادیا ینادی للایمان ان آمنو بربکم فامنا». ,

بلک تخم عشق بهر شاه و ملک ندهند. ,

10 ملک طلبش به هر سلیمان ندهند منشور غمش به هر دل و جان ندهند

11 درمان طلبان ز درد او محرومند کین درد به طالبان درمان ندهند

هر چند سودای تمنای این حدیث از هیچ سر خالی نیست ولیکن دست طلب هر متمنی به دامن کبریای این دولت نمی‌رسد «لیس الدین بالتمنی». این ضعیف گوید: ,

13 تا شد دل خسته فتنه روی کسی باریک ترم ز تاره موی کسی

14 دست همه کس نمی‌رسد سوی کسی من خود چه کسم هیچ کس کوی کسی

و دیگر غرض از بیان سلوک اثبات حجت است و بر بطالان وهواپرستان و بهیمه صفتانی که همگی همت خویش را بر استیفای لذات و شهوات بهیمی و حیوانی و سبعی صرف کرده‌اند و چون بهایم و انعام به نقد وقت راضی شده و از ذوق مشارب مردان و شرب مقامات مقربان محروم مانده و از کمالات دین ودرجات اهل یقین به صورت نماز و روزه غافلانه آلوده آفات بیکرانه قناعت کرده تا فردا نگویند چون دیگر متحسران که ما از دولت این حدیث بیخبر بودیم «لوکنا تسمع او نعقل ما کنا فی اصحاب‌السعیر». ,

جنیدرا – قدس‌الله روحه‌العزیز – پرسیدند که مرید را از کلمات مشایخ و حکایات ایشان چه فایده؟ گفت تقویت دل و ثبات بر قدم مجاهده و تجدید عهد طلب. گفتنداین را موکدی از قرآن داری گفت بلی: «و کلا نقص علیک من انباء‌الرسل مانثبت به فوادک» و گفته‌اند: «کلمات المشایخ جنودالله فی‌ارضه» یعنی سخنان مشایخ یاری‌دهنده طالبان است تابیچاره‌ای را که شیخی کامل نباشد اگر شیطان خواهد که در اثنای طلب و مباشرت ریاضت و مجاهدت به شبهتی یا بدعتی راه طلب او بزند تمسک به کلمات مشایخ کند و نقد واقعه خویش بر محک بیان شافی ایشان زند تااز تصرف وساوس شیطانی و هواجس نفسانی خلاص یابد و بسر جاده صراط مستقیم و مرصاد دین قویم باز آید چه درین راه رهزنان شیاطین الجن والانس بسیاراند که رونده چون بی‌دلیل و بدرقه رود هرچ زودتر در وادی هلاکش اندازند و جنس این بسی بوده است «و کم مثلها فارقتها و هی تصفر» ,

شیخ ابوسعید ابی‌الخیر رحمه‌الله علیه گفته است مرید باید که هر روز به قدر یک سی‌پاره ازین حدیث بگوید و بشنود و گفته‌اند: «من احب شیئا اکثر ذکره». ,

به حکم این مقدمات بعضی از روندگان راه طریقت و سالکان عالم حقیقت که ازین دولت صاحب نصاب بودند و درین طریق بر جاده صواب بر قضیه «ان لکل شئیء زکوه» و مقتضای «ادوا لکل ذی حق حقه» در ذمت کرم خویش واجب شناختند حق به مستحق رسانیدن و از سرچشمه آب حیات معرفت تشنگان بادیه طلب را شربتی چشانیدن تا درد ایشان بر درد و شوق بر شوق و تشنگی بر تشنگی بیفزاید. ,

19 من چون ریگم غم تو چون آب خورم هرچند همی بیش خورم تشنه‌ترم.

عکس نوشته
کامنت
comment