رود آمون‌ گشت هامون ز اشک جیحون‌زای از قاآنی قصیده 287

1 رود آمون‌ گشت هامون ز اشک جیحون‌زای من رشک سیحون شد زمین از چشم خون پالای من

2 اردی عیشم خزان شد وین عجب ‌کاندر خزان لاله می‌روید مدام از نرگس شهلای من

3 دیدهٔ من اشک ریزد سینهٔ من شعله‌خیز در میان آب و آتش لاجرم ماوای من

4 برنخیزد خنده‌ام از دل شگفتی آنکه هست زعفران رنگ از حوادث سیمگون سیمای من

5 برندارم ‌گامی از سستی عجب‌تر کز الم کهربا رنگست سقلابی صفت اعضای من

6 هرمژه خاریست در چشمم عجب‌ کاین خارها سالمند از موج اشک چشم طوفان زای من

7 مجمرم مانا به پاداشن از آن افروختست دوزخی از دل شراره آه بی‌پروای من

8 من همان دانای رسطالیس فکرم ‌کامدست در تن معنی روان از منطق ‌گویای من

9 تا چه شد یارب که زد مهر خموشی بر دهن طوطی شرین زبان طبع شکرخای من

10 من همان بقراط لقمان مان صافی‌گوهرم تا چرا برهان رود اکنون به سوفسطای من

11 من همان پیغمبر ارباب نظمم‌کز غرور پشت پا می‌زد به چرخ سفله استغای من

12 تا چرا یارب حوارّیین اعدا گشته‌اند چیره بر نفس سلیم عیسوی آسای من

13 تیره‌تر گشتست بزمم وین عجب‌کز سوز دل روز و شب چون شمع می‌سوزد ز سر تا پای من

14 لؤلؤ لالاست نظمم آوخا کزکین چرخ کم بهاتر از خزف شد لؤلؤ لالای من

15 بهر جامی منّت از ساقی چرا باید کشید چشم ‌من جامست و اشک لعلگو‌ن صهبای ‌من

16 طالع شو‌رم به صد تلخی ترش کردست روی تا مگر از جان شیرین بشکند صفرای من

17 این مثل نشنیده‌یی خود کرده را تدبیر نیست تا چها بر من رسد زین‌ کردهٔ بیجای من

18 آبرویم ریخت دل از بس بهر سویم‌کشید ای دریغا برد دزد خانگی‌ کالای من

19 دهر بر من دوزخست از کلفت حرمان شاه وای اگر بر من بدینسان بگذرد عقبای من

20 شاه شیر اوژن حسن شه آنکه گوید نه سپهر خفته در ظلّ ظلیل رایت اعلای من

21 آنکه فرماید منم آنکو فرستد زیر خاک آفرین بر آفرین چنگیز بر یاسای من

22 من همان هوشنگ‌ تهمورس نژادم‌ کامدست غرقه در خون اهرمن از خنجر برّای من

23 روید از دشت وغا و روید لالهٔ احمر هنوز از شقایق رنگ خون بدکنش اعدای من

24 خاک کافر دز بود تا گاو و ماهی سرخ رنگ تا ابد از نشر خون خصم بی ‌پروای من

25 صورت مستقبل و ماضی نگارد بر سرین یک ره ار جولان زند خنگ جهان پیمای من

26 تا چه اعجازست این یارب‌ که با هنجار خصم شکل جوزا کرد از تیغ هلال ‌آسای من

27 هرکه بیند حشر را داند که جز بازیچه نیست شورش بازار او با شورش هیجای من

28 آسمان‌گفتا برآمد زهره‌ام از بیم شاه نیست بی‌تقدیم علت‌ گونهٔ خضرای من

29 بدرگفتا خوین را با رای شه‌کردم قرین هر مهی ناقص به‌کیفر زان شود اجزای من

30 تیر گفتا خویش را خواندم دبیر شهریار محترق زانرو به پاداشش شود اعضای من

31 زهره گفتا مطرب خسرو ستودم خویش را زان سبب رجعت مقرر شد به باد افرای من

32 مهر‌ گفتا خویش را خواندم همال رای شاه منکسف‌ گه زان شود چهر جهان‌آرای من

33 تر‌ک گردون ‌گفت خواندم خویش را دژخیم شاه وز نحوست شهره زان شد کوکب رخشای من

34 مشتری‌‌ گفتا خطیب شه سرودم خویش را زان ندارد هیچ داناگوش بر انشای من

35 گفت ‌کیوان خویش را خواندم بر از دربان شاه نحس اکبرگشت زانرو وصف جانفرسای من

36 هریکی ز آلات رزم و بزم شه ‌‌گفتند دوش طرفه نظمی نغزتر زین‌گفتهٔ غرای من

37 تیغ شه ‌گفتا نهنگی بحر موجم‌ کآ‌مدست خصم دارا طعمه و دست ملک دریای من

38 رمح‌شه‌ گفتا منم آن افعی بی‌جان‌که هست اژدها پبچان ز ریش نیش جانفرسای من

39 کوس شه‌ گفتا منم آن لعبت تندر خروش که آسمان در گوش دارد پنبه از آوای من

40 خنجر شه ‌گفت من مستسقیم زان روی هست خون خصم شه علاج درد استسقای من

41 تیرشه‌گفتا عقابی تیز پرّم ‌کآمدست آشیان مرگ منقار شرنگ آلای من

42 گر ز شه‌گفتا من آن ‌کوه دماوندم ‌که هست در بر البرز برز پادشه ماوای من

43 خود شه‌ گفت ابلق من پر نسر طایرست کا‌شیان فرموده اندر فرق فرقدسای من

44 درع خسرو گفت من شستم تن‌ دارا نهنگ حلفه اندر حلقه زان شد سیمگون سیماق من

45 خنگ خسرو گفت آن شبدیز صرصر جنبشم کز پف جولان سزد هفت آسمان صحرای من

46 رایت شه گفت من آن آیت فتحم‌ که هست طرهٔ رخسار نصرت پرچم یلدای من

47 بزم شه گفتا منم فردوس و ساغر سلسبیل ساقیان غلمان و حوری طلعتان حورای من

48 دست شه ‌گفتا منم آن ابر نیسانی ‌که هست بحر را مخزن تهی از همّت والای من

49 جام داراگفت ماناکوثرم زانروکه هست بزم عشرت خیز خسرو جنت المأ‌وای من

50 رای شه‌گفتا منم موسی و خصمم سامری تا چه‌گوید سحر او با معجز بیضای من

51 کلک شه‌گفتا منم اسکندر صاحبقران نقش من ظلمات و آب زندگی معنای من

52 خسرو اگرچند روزی ‌گشتم از درگاه دور در ازای این‌ جسارت کرده چرخ ایذای من

53 گر به نادانی ز من دانی‌‌گناهی سر زدست این جهانسوز تو و این‌ فرق فرقد سای من‌

54 همرهی با ناظر منظور بد منظور از انک او بهر کاری نظر دارد به استرضای من

55 ور گناهی درحقیقت نیست تشریفم فرست تا ز تشکیک بلا ایمن شود بالای من

56 دیرمانی داورا چندانکه‌گوید روزگار بر سر آمد مدت دوران تن فرسای من